Χρεοκωπει η ΑΤΕ?

Σάλο προκάλεσε στην ATEbank η… κρίση ειλικρίνειας του διευθυντή Γ. Βαλάκα, ο οποίος παραδέχθηκε, μιλώντας στο ΑΠΕ, ότι η τράπεζα θα πρέπει να μπει στην… εντατική του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και να πωλήσει όλες τις μη τραπεζικές συμμετοχές της για να επιβιώσει.

Η διοίκηση Πανταλάκη έσπευσε να «αδειάσει» το διευθυντή της, ανακοινώνοντας ότι οι «φερόμενες δηλώσεις του απηχούν προσωπικές του απόψεις και όχι ειλημμένες αποφάσεις της Τράπεζας». Σύμφωνα με πληροφορίες, αυτή η «διάψευση» απηχεί το κλίμα αναταραχής που προκάλεσαν στην τράπεζα οι απειλητικές αντιδράσεις που ξεσήκωσαν στο εσωτερικό του… αγροτικού κομματιού του ΠΑΣΟΚ οι δηλώσεις Βαλάκα για την άμεση πώληση μη τραπεζικών θυγατρικών.

Ήταν χαρακτηριστική η άμεση αντίδραση του προέδρου της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης, Χρ. Γερούκη, ο οποίος έσπευσε να… διαψεύσει την πρόθεση της ΑΤΕ να πουλήσει τη συμμετοχή της στη βορειοελλαδίτικη βιομηχανία. Κατά παγκόσμια πρωτοτυπία, δηλαδή, μια διοίκηση θυγατρικής εμφανίσθηκε να λαμβάνει αποφάσεις για λογαριασμό της μητρικής!

Γεγονός, πάντως, είναι, ανεξάρτητα από τις διαψεύσεις, που μπορεί να εξυπηρετούν πολιτικές σκοπιμότητες της συγκυρίας, ότι η ATEbank έχει γίνει ο μεγάλος «πονοκέφαλος» του υπουργείου Οικονομικών άλλη μια φορά, καθώς η οικονομική της κατάσταση την οδηγεί με μαθηματική βεβαιότητα στην… εντατική, παρότι η διοίκηση Πανταλάκη σχημάτισε τεράστιες προβλέψεις το 2009 για να ολοκληρώσει μια πρώτη εκκαθάριση προβληματικών στοιχείων του χαρτοφυλακίου. Ειδικότερα,

n  Σύμφωνα με τα δημοσιευμένα στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων, το α’ εξάμηνο του 2009, χάρη στα νέα κεφάλαια 675 εκατ. ευρώ, που είχε εισφέρει τότε το Δημόσιο, με την έκδοση προνομιούχων μετοχών της ΑΤΕ, ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας της τράπεζας είχε εκτιναχθεί στο ικανοποιητικό ποσοστό 13,21%. Όμως, μέχρι το τέλος του α’ τριμήνου 2010, η ΑΤΕ είχε «κάψει» περισσότερες από τέσσερις μονάδες κεφαλαιακής επάρκειας και ο συντελεστής είχε πέσει οριακά κάτω από το 9% (8,99% για την ακρίβεια).

n  Ακόμη και για τα δεδομένα της ΑΤΕ, που ως γνωστόν είναι σταθερά πρωταθλήτρια επισφαλειών στο τραπεζικό σύστημα εδώ και χρόνια, τέτοιοι ρυθμοί μείωσης της κεφαλαιακής επάρκειας, σε συνθήκες όλο και βαθύτερης ύφεσης, χαρακτηρίζονται ανησυχητικοί. Πολύ περισσότερο, όταν έχει αποφασισθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο να περιληφθεί και η ΑΤΕ στην ομάδα των τραπεζών που θα υποστούν την βάσανο των stress tests. Αυτό σημαίνει, όπως ανακοίνωσε χθες η ευρωπαϊκή τραπεζική εποπτική αρχή, ότι θα μετρηθούν τα κεφάλαιά της σε συνθήκες ακραίας ύφεσης, με ποσοστό μείωσης του ελληνικού ΑΕΠ κατά 3% μεγαλύτερο των προβλέψεων της Κομισιόν. Δεν χρειάζεται κανείς ειδικές τραπεζικές γνώσεις για να αντιληφθεί, ότι μια τράπεζα που ήδη «καίει» κεφάλαια με τους ρυθμούς που αυτό συμβαίνει στην ΑΤΕ θα εμφανίσει μάλλον δυσμενή εικόνα, με τέτοια ακραία σενάρια «στρεσαρίσματος».

n  Επιπλέον, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη, ότι η ΑΤΕ έχει «βουτήξει» βαθιά στις ζημιές από το α’ τρίμηνο του 2010 και ουσιαστικά δεν έχει τη δυνατότητα απορρόφησης πρόσθετων προβλέψεων από την κερδοφορία της, όπως συμβαίνει με άλλες ελληνικές τράπεζες. Από κέρδη 57,7 εκατ. ευρώ το α’ τρίμηνο του 2009, η ΑΤΕ πέρασε φέτος στην αντίστοιχη περίοδο σε ζημιές 46,3 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τις δημοσιευμένες καταστάσεις της.

Σύμφωνα με πληροφορίες του «Β», οι απόψεις που εξέφρασε ο κ. Βαλάκας μόνο «προσωπικές» δεν είναι:

- Το κυβερνητικό σχέδιο για τη διάσωση της ΑΤΕ περιλαμβάνει την άμεση ενίσχυσή της από τα 10 δις. ευρώ που θα έχει «προίκα» το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Η αύξηση κεφαλαίου υπέρ του Ταμείου θα γίνει μέσα στο τρίτο τρίμηνο του 2010, αμέσως μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές, για ευνόητους πολιτικούς λόγους, που σχετίζονται με την επιδίωξη του κυβερνώντος κόμματος να αποφύγει αναστατώσεις και κάμψη των ποσοστών του στην επαρχία.

- Τούτο, διότι, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες του «Β», αυτή τη φορά η εξυγίανση της ΑΤΕ δεν θα γίνει με μια ανώδυνη αφαίμαξη του Δημοσίου: το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα επιβάλει στην Τράπεζα να εκπονήσει ένα επώδυνο σχέδιο αναδιάρθρωσης, το οποίο θα περιλαμβάνει, στην ηπιότερη εκδοχή του, την εκποίηση όλων των μη τραπεζικών θυγατρικών. Στη χειρότερη περίπτωση, η ΑΤΕ θα κληθεί να εκποιήσει ακόμη και θυγατρικές του χρηματοοικονομικού κύκλου, με πρώτη υποψήφια ασφαλώς την Αγροτική Ασφαλιστική.

Το σχέδιο Πανταλάκη και υπουργείου Οικονομικών προβλέπει ότι όλα αυτά θα γίνουν μετά τις εκλογές, για να απορροφηθούν ευκολότερα οι αντιδράσεις. Μάλιστα, η διοίκηση της Αγροτικής θα έχει να επικαλεσθεί έναντι των… αγριεμένων αγροτοσυνδικαλιστών του ΠΑΣΟΚ και των άλλων κομματικών στελεχών της περιφέρειας, τις επιταγές ενός… Ταμείου, στις οποίες είναι αδύνατο να μη συμμορφωθεί. Μόνο που αυτό το Ταμείο δεν θα είναι το ΔΝΤ, όπως συμβαίνει όταν τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ απολογούνται για την οικονομική πολιτική, επικαλούμενα τον εξωτερικό καταναγκασμό, αλλά το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.

Θα πρέπει να σημειωθεί, ότι ορισμένες φωνές στο κυβερνητικό στρατόπεδο εξακολουθούν να υποστηρίζουν το σενάριο της συγχώνευσης της ΑΤΕ με το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, που έχει επαρκή κεφάλαια και άφθονη ρευστότητα για να «σηκώσει» τα βάρη της ΑΤΕ και να δημιουργηθεί –στα χαρτιά τουλάχιστον…- μια μεγαλύτερη και υγιέστερη κρατική τράπεζα. Όμως, σε αυτή την προοπτική αντιδρούν σθεναρά οι ισχυροί τραπεζίτες της χώρας, που δεν θα ήθελαν να δουν ξαφνικά μέσα σε περίοδο κρίσης και οικονομικής αδυναμίας των ιδρυμάτων τους να αναδύεται ένας ισχυρός κρατικός «παίκτης». Και αυτοί έχουν τον τρόπο τους, όπως έχει αποδείξει η ιστορία, να μετατρέπουν τις επιθυμίες τους σε πολιτική του εκάστοτε υπουργού Οικονομικών…