Παρασκευή

Οι πολιτικές προεκτάσεις της συμφωνίας για τον αγωγό TAP

 







Γιατί η συμφωνία μεταξύ Ελλάδας, Ιταλίας και Αλβανίας, για την κατασκευή του αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου TAP, δεν έχει μόνον οικονομικές προεκτάσεις

Γράφει ο Μακεδών

Η υπογραφή που ολοκληρώνει την συμφωνία των υπουργών της τριμερούς διακυβερνητικής Συμφωνίας, μεταξύ Ελλάδας, Ιταλίας και Αλβανίας, για την κατασκευή του αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίουTrans Adriatic Pipeline (TAP) δεν έχει μόνον οικονομικές προεκτάσεις, αλλά και πολιτικές (εθνικές, καλύτερα).

Όπως σας έχουμε ήδη ενημερώσει από αυτήν την στήλη, η Ελλάδα καθυστερούσε την υπογραφή της Συμφωνίας, έχοντας κατά νου δύο στοιχεία. Κατ’ αρχήν, ο αγωγός θα περνά από την Τουρκία. Αυτό σημαίνει πρώτον, ότι η Τουρκία εξασφαλίζει σημαντικές ποσότητες ενέργειας, με ευνοϊκούς όρους. Η χωρητικότητα του θα είναι 16 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως, από τα οποία τα έξη δισ. θα παίρνει η Τουρκία και μόνο τα 10 δισ. θα στέλνονται στην ευρωπαϊκή αγορά (δηλαδή, το 40% περίπου).
 

 Δεύτερον, σε περίπτωση κρίσης μεταξύ μας, η Τουρκία μπορεί να διακόπτει τη ροή, οπότε δημιουργείται πρόβλημα σ’ εμάς. Αν οι μεταξύ μας σχέσεις ήσαν διαφορετικές, δεν θα υπήρχε πρόβλημα. Όμως, η μέχρι τούδε στάση της Τουρκίας δεν μας επιτρέπει να αισιοδοξούμε.

Το άλλο στοιχείο είναι ότι χρησιμοποιούσαμε την «υπογραφή» μας ως διαπραγματευτικό όπλο προς την Αλβανία, προκειμένου η χώρα αυτή να αποδεχθεί την ισχύ της Συμφωνίας που υπογράψαμε μαζί για την οριοθέτηση της ΑΟΖ, και την οποία τώρα αρνείται. Αυτόν μάλιστα τον φόβο, τον είχε εκφράσει και ο Αλβανός ΥΠΕΞ κ. Παναρίτι, με έκθεσή του προς την αλβανική κυβέρνηση.

Μένει να δούμε, αν υπήρξε μυστική συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών, πριν από την υπογραφή, προκειμένου να διευθετηθεί αυτή η εκκρεμότητα. Αλλά, το γεγονός, ότι αιφνίδια αποφασίσθηκε η υπογραφή της Συμφωνίας, ενισχύει τις πληροφορίες ότι η επίσκεψη του κ. Σαμαρά στο Κατάρ, είχε μεν ως πρόσχημα τις διακρατικές οικονομικές συμφωνίες, ενώ στην πραγματικότητα οφειλόταν σε πίεση των ισχυρών, να επέλθει συμφωνία και με τον κ. Ερντογάν.

Σ’ αυτό, όπως γράψαμε πριν από λίγες ημέρες, συνηγορούν δύο γεγονότα.

Πρώτον ότι όταν καλείται ένας πρωθυπουργός σε μια χώρα, δεν νοείται η ύπαρξη πρωθυπουργού και άλλης χώρας, παρά μόνον αν πρόκειται να συζητήσουν οι δυο τους. Και δεύτερον, δεν ισχύει το προβαλλόμενο περί «διακρατικών οικονομικών συμφωνιών», αφενός επειδή το Κατάρ δεν συμμετέχει σε διαγωνισμούς παρά αναλαμβάνει έργα μόνον με αναθέσεις, και αφετέρου εμείς δεν μπορούμε να αναθέτουμε έργα, αφού το απαγορεύει η Ενωμένη Ευρώπη.

Τι συζήτησαν οι κ.κ. Σαμαράς-Ερντογάν, δεν θα αργήσουμε να το μάθουμε. Θα φανεί από τις ενέργειες. Όπως και θα πρέπει να εξηγηθεί γιατί κάναμε το δωράκι -εκτός από τους Τούρκους- και στους Αλβανούς, οι οποίοι κινητοποιούσαν «θεούς και δαίμονες» προκειμένου να υπογραφεί συμφωνία, αφού από το Δυρράχιο θα συνεχισθεί ο αγωγός προς την Ιταλία.

Υπάρχει όμως και άλλο παρασκήνιο. Ο αγωγός ξεκίνησε ως ελληνοϊταλικός και κατέληξε στην πορεία ελληνοαλβανικοϊταλικός. Δεν θα περάσει από τη Θεσπρωτία (για Ιταλία), αλλά μέσω Καστοριάς από το αλβανικό έδαφος. Στον ηπειρωτικό Τύπο υπάρχουν πολλά δημοσιεύματα για τις κινητοποιήσεις οικολογικών σωματείων, που ήσαν αντίθετα με την κατασκευή του αγωγού μέσω Θεσπρωτίας (οι Καστοριανοί προφανώς δεν έχουν οικολογικές ευαισθησίες). Έτσι, εκ του μη όντος, απέκτησαν ένα μεγάλο δώρο οι Αλβανοί.

Υπογράφθηκε η συμφωνία για τον Αγωγό TAP Όλα αυτά, αναμένοντας στη συνέχεια τις εξελίξεις, όπου θα φανεί ποια συμφέροντα πίεσαν ώστε και να αλλάξει ο αρχικός σχεδιασμός της διαδρομής του αγωγού και να παραμερισθούν τα δύο προαναφερόμενα στοιχεία που καθιστούσαν επιφυλακτική την ελληνική πολιτεία.

Εν τω μεταξυ στην Τελετή Υπογραφής παρέστησαν

 ο υπουργός Ανάπτυξης, Κωστής Χατζηδάκης, εκπρόσωποι της κυβέρνησης του Αζερμπαϊτζάν, της Κοινοπραξίας TAP των τριών εταιρειών που συμμετέχουν στην κοινοπραξία, ήτοι της Ελβετικής Axpo, της Νορβηγικής Statoil και της Γερμανικής E.ON Ruhrgas, εκπρόσωποι των εταιριών που απαρτίζουν το Consortium του Shah Deniz II, καθώς και υψηλοί αξιωματούχοι τρίτων χωρών.
Ο πρωθυπουργός κ. Αντώνης Σαμαράς αναφέρθηκε στα πολλαπλά οφέλη που θα αποκομίσει η χώρα μας από την δημιουργία του αγωγού TAP, κατά την τελετή υπογραφής της διακρατικής συμφωνίας. «Υπογραμμίζει τη δυνατότητα της χώρας μας να γίνει σημείο αναφοράς στον Ενεργειακό Χάρτη της Ανατολικής Μεσογείου. Ταυτόχρονα, με την παρεχόμενη πολιτική στήριξη στον αγωγό TAP, εξασφαλίζουμε και τα πολλαπλά οφέλη που μπορεί να προσφέρει μια τέτοια εξέλιξη στην Ελλάδα, την Ελληνική Οικονομία και τους Έλληνες πολίτες».
Τα οφέλη της συμφωνίας
Δημιουργία δύο χιλιάδων άμεσων θέσεων εργασίας, στη φάση κατασκευής και λειτουργίας του αγωγού. Και μάλιστα, σε περιοχές που πονάνε κυριολεκτικά από την ανεργία.
Εισροή επενδυτικών κεφαλαίων, από μια επένδυση που, εφ' όσον τελικά επιτευχθεί, μόνο για την Ελλάδα ανέρχεται σε 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ. Μία από τις μεγαλύτερες, δηλαδή, Άμεσες Ξένες Επενδύσεις που έχουν υλοποιηθεί ποτέ στη χώρα μας.
Αναβάθμιση των υποδομών και ενίσχυση του ανταγωνισμού, ώστε να μεγιστοποιηθεί το όφελος και για τον Έλληνα καταναλωτή. Χωρίς την παραμικρή κρατική επιβάρυνση.
Ο Αδριατικός αγωγός φυσικού αερίου θα μεταφέρει αέριο από το τεράστιο κοίτασμα Shah Deniz II του Αζερμπαϊτζάν στη νότια Ιταλία και Δυτική Ευρώπη μέσω της Ελλάδας, της Αλβανίας και της Αδριατικής Θάλασσας. Η κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου εκτιμάται ότι θα δημιουργήσει μόνο στην Ελλάδα επενδύσεις ύψους 1,5 δισ. ευρώ και εκατοντάδες νέες θέσεις εργασίας.
Η διαδρομή του TAP θα έχει μήκος περίπου 800 χλμ. (κατά προσέγγιση: Ελλάδα 478 χλμ., Αλβανία 209 χλμ., υποθαλάσσιο τμήμα στην Αδριατική Θάλασσα 105 χλμ., Ιταλία 5 χλμ.). Το μεγαλύτερο υψόμετρο από το οποίο θα περάσει ο TAP θα είναι τα 1.800 μέτρα στα αλβανικά όρη, ενώ το βαθύτερο σημείο που θα υποδεχτεί το υποθαλάσσιο τμήμα θα είναι τα 810 μέτρα.
Το χερσαίο τμήμα του αγωγού θα έχει διάμετρο 48 ίντσες (1,2 μέτρα), ενώ η διάμετρος του υποθαλάσσιου τμήματος θα είναι 36 ίντσες (0,91 μέτρα). Αρχικά, ο TAP θα έχει μεταφορική ικανότητα 10 δισ. κ.μ. ετησίως ώστε να παρέχει ενέργεια σε έως και 7 εκατομμύρια νοικοκυριά. Δύο σταθμοί συμπίεσης, ένας κοντά στην Κομοτηνή και ένας στις αλβανικές ακτές θα χρησιμοποιήσουν ώστε να διασφαλιστεί η μεταφορά του αερίου μέσω του αγωγού.
Η μεταφορική ικανότητα του αγωγού θα μπορεί να επεκταθεί στα 20 δισ. κ.μ. ετησίως. Ο TAP θα χρησιμοποιήσει αγωγό μεγάλου διαμέτρου και στο υποθαλάσσιο τμήμα της Αδριατικής, καθώς δεν πρόκειται να τοποθετηθεί σε βάθος μεγαλύτερο των 810 μέτρων. Χάρη σε αυτή την επιλογή διαμέτρου, το μόνο που χρειάζεται προκειμένου να καλυφθούν μελλοντικές ανάγκες είναι η προσθήκη νέων εγκαταστάσεων συμπίεσης.
Δύο πρόσθετοι σταθμοί συμπίεσης μπορεί να εγκατασταθούν αργότερα (ένας στη Θεσσαλονίκη και ένας κοντά στα ελληνο-αλβανικά σύνορα) για να διασφαλιστεί η μέγιστη χωρητικότητα των 20 δισ. κ.μ. ανά έτος.
Ο τερματικός σταθμός παραλαβής (PRT), ένας σταθμός συνδυασμένης μείωσης της πίεσης και καθαρισμού του αγωγού θα εγκατασταθεί κοντά στο Melendugno στην επαρχία του Lecce και θα συνδέεται με το ιταλικό δίκτυο στα όρια του σταθμού. Το Κέντρο Κεντρικού Ελέγχου για το σύνολο του συστήματος του TAP θα βρίσκεται επίσης στον PRT με μια εφεδρική μονάδα στην Αλβανία.
H εταιρεία Trans Adriatic Pipeline (TAP) AG έχει αναλάβει την κατασκευή, τον σχεδιασμό και την εκμετάλλευση του αγωγού. Τη μετοχική βάση του Αδριατικού Αγωγού φυσικού αερίου συνθέτουν η ελβετικών συμφερόντων Axpo (42,5%), η νορβηγικών συμφερόντων Statoil (42,5%) και η γερμανικών συμφερόντων E.ON Ruhrgas (15%).

Δεν υπάρχουν σχόλια: