Κύριοι υπουργοί, αγαπητοί συνάδελφοι,
Κύριοι πρέσβεις,
Πρόεδροι των Βιομηχανικών και Εμπορικών Επιμελητηρίων από όλα τα συμμετέχοντα κράτη,
Εκπρόσωποι της επιχειρηματικής κοινότητας,
Κυρίες και κύριοι,
Είναι μεγάλη μου χαρά που σας καλωσορίζω σήμερα στην Αθήνα.
Θα ήθελα να συγχαρώ τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών για την πρωτοβουλία σύγκλησης αυτής της σημαντικής εκδήλωσης με τίτλο: «Bridging the Mediterranean: The Athens Business Forum».
Πέρυσι, το υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας ήταν το δεύτερο υπουργείο μετά το γαλλικό που διοργάνωσε μια συνδιάσκεψη των εκπροσώπων της οικονομίας μας. Στο συνέδριο αυτό, καλέσαμε τους επιχειρηματικούς εκπροσώπους να καθιερώσουν ένα πλαίσιο για τη νέα Ένωση για τη Μεσόγειο. Κι αυτή είναι κυρίως μια Ένωση των σχεδίων, των προγραμμάτων – για να χρησιμοποιήσω την προσφιλή έκφραση του προέδρου Σαρκοζύ.
Είμαι ιδιαίτερα ευγνώμων και ιδιαίτερα ικανοποιημένη που η ελληνική επιχειρηματική κοινότητα και όλοι σας ανταποκριθήκατε τόσο γρήγορα και τόσο αποτελεσματικά σ ’αυτό το κάλεσμα των καιρών για το ξεκίνημα μιας νέας εποχής για τη Μεσόγειο.
Αποτελείτε μια εντυπωσιακή συσπείρωση των δημιουργικών δυνάμεων των κοινωνιών μας.
Βρίσκεστε όλοι κάτω από την ίδια στέγη και συζητάτε συγκεκριμένα προγράμματα: νέες επιχειρηματικές συνεργασίες και νέες ευκαιρίες για τη Μεσόγειο.
Σας συγχαίρω όλους σας για αυτό το καινοτόμο συνέδριο.
Κυρίες και κύριοι,
Επιτρέψτε μου να σας δώσω το πολιτικό υπόβαθρο βάσει του οποίου χαράσσεται η ελληνική και ευρωπαϊκή πολιτική στην περιοχή της Μεσογείου.
Κι ας ξεκινήσω με την πολιτική της χώρας μου και τις προτεραιότητες στην περιοχή:
Η Ελλάδα πάντα τόνιζε το πόσο σημαντικό ήταν να δημιουργηθούν γέφυρες μεταξύ των χωρών της Μεσογείου. Εξάλλου, η πρώτη εποχή στην ιστορία της Μεσογείου μιας πραγματικής πολιτισμικής και εμπορικής ενοποίησης ήταν η Ελληνιστική εποχή.
Σήμερα, παράλληλα με τον ευρωπαϊκό μας προσανατολισμό, παραμένουμε μια χώρα της νότιας Ευρώπης. Ένα μεσογειακό κράτος. Και γνωρίζουμε όλοι πολύ καλά ότι η θάλασσα που βρέχει τις ακτές των χωρών μας δεν είναι και ο μοναδικός δεσμός που μας ενώνει. Συνδεόμαστε και από κοινά χαρακτηριστικά, κοινά προβλήματα, κοινές προκλήσεις του σήμερα και του αύριο.
Ο κύριος στόχος της πολιτικής μας για την περιοχή αυτή είναι να διατηρήσουμε και να αναπτύξουμε περαιτέρω τις σχέσεις καλής γειτονίας, τη δημιουργική συνεργασία μαζί με όλα τα γειτονικά κράτη σε διμερές και πολυμερές επίπεδο. Και πέραν αυτού, η Ελλάδα έχει παραδοσιακά φιλικές σχέσεις με όλα τα κράτη της Μεσογείου. Ως αξιόπιστη δύναμη για την ειρήνη, τη σταθερότητα και την ανάπτυξη στην ευρύτερη περιοχή, η Ελλάδα αποδεικνύει μέσα από την πολιτική της ότι μπορεί να έχει μια θετική συμβολή στην αντιμετώπιση των ζητημάτων που ταλανίζουν την περιοχή. Δεν είναι τυχαίο που η Ελλάδα θεωρείται ως ειλικρινής και αξιόπιστος εταίρος από όλες τις πλευρές του Μεσανατολικού ζητήματος. Για το λόγο αυτό, τα κράτη της Μ. Ανατολής και η διεθνής κοινότητα εμπιστεύονται την Ελλάδα κι έτσι η Ελληνική Προεδρία του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ κατόρθωσε να διοργανώσει ειδική συνεδρίαση σε επίπεδο Υπουργών Εξωτερικών για το Μεσανατολικό ζήτημα. Για το λόγο αυτό προσκληθήκαμε να συμμετάσχουμε τη Συνδιάσκεψη της Αννάπολης για την ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή.
Όλοι μας γνωρίζουμε ότι η λεκάνη της Μεσογείου είναι μια περιοχή καίριας σημασίας για τη διεθνή κοινότητα στο σύνολό της. Ιστορικά ήταν και εξακολουθεί να είναι ένα σταυροδρόμι ανθρώπων, γλωσσών, θρησκειών, και πολιτισμών. Αλλά είναι επίσης και το σημείο όπου ο επονομαζόμενος «αναπτυγμένος Βορράς» συναντά τον «αναπτυσσόμενο Νότο», το σημείο όπου η γεωγραφική εγγύτητα αναδεικνύει ακόμη περισσότερο το αναπτυξιακό χάσμα.
Ευτυχώς, εμείς τα κράτη της περιοχής δεν είμαστε τα μόνα που αναγνωρίζουν την τεράστια σημασία της Μεσογείου. Η διεθνής κοινότητα και φυσικά η Ευρωπαϊκή Ένωση συμμερίζονται επίσης την άποψη αυτή. Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια, η Μεσόγειος έχει έρθει δυναμικά στο προσκήνιο των συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η συνεργασία μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών και των κρατών της Μεσογείου έχει λάβει ακόμη σημαντικότερες διαστάσεις. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της προσβλέπουν στο Νότο και έχουν αναπτυξιακές πολιτικές και πρωτοβουλίες για ακόμη στενότερη συνεργασία με όλα τα κράτη της περιοχής.
Κυρίες και κύριοι,
Σήμερα, εξίσου σημαντική προτεραιότητα παραμένει το να δημιουργήσουμε γέφυρες μεταξύ των χωρών της Μεσογείου: Γέφυρες μεταξύ των πολιτισμών, των κοινωνιών και των οικονομιών μας. Είναι προτεραιότητα και για την Ευρωπαϊκή Ένωση και για τους εταίρους της στο Νότο.
Οι περισσότερες χώρες της περιοχής χαίρουν προνομιακού καθεστώτος στις σχέσεις του με την ΕΕ. Το επίπεδο οικονομικής και πολιτισμικής διάδρασης είναι υψηλό. Μεγάλες κοινότητες από τις χώρες του Νότου ζουν και εργάζονται στα κράτη μέλη της ΕΕ. Εκατομμύρια Ευρωπαίοι επισκέπτονται τις χώρες της Μεσογείου κάθε χρόνο.
Κι όμως, κυρίες και κύριοι, η πολιτική κατάσταση στην περιοχή και τα εργαλεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ανάπτυξη και την εφαρμογή μιας τέτοιου είδους πολιτικές έχουν αποδειχτεί ανεπαρκείς μέχρι τούδε.
Η ευρωπαϊκή πολιτική για τη λεκάνη της Μεσογείου έχει λάβει κυρίως τη μορφή δύο πολιτικών εργαλείων: της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας και της Διαδικασίας της Βαρκελώνης.
Η Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας είναι ένα εργαλείο που φέρνει την Ευρωπαϊκή Ένωση σε στενή συνεργασία με κάθε χώρα της περιοχής ξεχωριστά. Το όραμα για την Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας είναι να έλθουν οι γείτονές μας όσο το δυνατόν πιο κοντά στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρόκειται για μια πολιτική που, αν και έχει πολιτική συνιστώσα, κατατείνει κυρίως στο να βοηθήσει κάθε χώρα ξεχωριστά να πετύχει υψηλά επίπεδα οικονομικής ανάπτυξης και διάδρασης με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Προσφέρεται σημαντική ευρωπαϊκή οικονομική βοήθεια, αν και το επίπεδο της βοήθειας αυτής δεν είναι ικανοποιητικό.
Η Διαδικασία της Βαρκελώνης, αντιθέτως, είναι μια πολιτική που αφορά τη λεκάνη της Μεσογείου στο σύνολό της. Αφορά την πολιτική, οικονομική και πολιτισμική συνεργασία των χωρών: μέσω πολιτικών διαβουλεύσεων, προγραμμάτων σε περιφερειακή βάση καθώς και πολιτισμικών θεσμών όπως το ιδιαίτερα επιτυχημένο Ίδρυμα Anna Lindh. Αυτά είναι μερικά μόνο από τα εργαλεία που χρησιμοποιεί η Διαδικασία της Βαρκελώνης
Κυρίες και κύριοι,
Δεν μας λείπουν οι πρωτοβουλίες για τη Μεσόγειο. Ωστόσο, ένα πράγμα είναι σαφές: όποιες κι αν ήταν οι πρωτοβουλίες και όσο καλές κι αν ήταν οι προθέσεις, το αποτέλεσμα υπολείπεται κατά πολύ των προσδοκιών μας. Η Ελλάδα πάντα πίστευε ότι χρειαζόμαστε μια ευρύτερη, τολμηρή και αποτελεσματική καινούργια πολιτική για τη Μεσόγειο. Είναι σημαίνουσα η ανάγκη για μια ολοκληρωμένη πρωτοβουλία που θα αγκαλιάζει όλες τις πτυχές της συνεργασίας στην περιοχή. Είναι επίσης απολύτως επιτακτική ανάγκη να οργανώσουμε πιο αποδοτικά τη πολιτική και οικονομική συνεργασία της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τους εταίρους της από το Νότο κάτω από μια συνεκτική πολιτική ομπρέλα. «Η Ένωση για τη Μεσόγειο» φιλοδοξεί να κατορθώσει ακριβώς αυτό.
Γι’αυτό το λόγο χαιρετίσαμε την πρόταση του Προέδρου Σαρκοζύ από την αρχή.
Αλλά δεν υποστηρίξαμε απλά τη γαλλική ιδέα: συμβάλαμε σημαντικά στην ανάπτυξή της.
•Παρουσιάσαμε πρώτοι την έννοια της συμπληρωματικότητας, δηλαδή της ανάγκης δημιουργίας υποδομών και προγραμμάτων με τρόπο τέτοιο ώστε να περιληφθεί ολόκληρη η περιοχή της Μεσογείου μέσω προγραμμάτων στο Βορρά και νέων προγραμμάτων στο Νότο, τα οποία αλληλοσυμπληρώνονται.
•Δώσαμε μια νέα σημασία στην έννοια της περιφερειακής συνιδιοκτησίας (co-ownership).
•Τονίσαμε την ανάγκη για μια ισορροπία μεταξύ της ανατολικής και της δυτικής Μεσογείου για την υιοθέτηση και την υλοποίηση προγραμμάτων.
•Τονίσαμε την ανάγκη ενσωμάτωσης όλων των κρατών και κυρίως την ανάγκη συμμετοχής και των χωρών της Αδριατικής.
Κυρίες και κύριοι,
Ακολουθώντας τη Διακήρυξη του Παρισιού, οι Υπουργοί της Ένωσης για τη Μεσόγειο συναντήθηκαν στη Μασσαλία. Μεταξύ άλλων, αποφασίσαμε για μια κοινή Προεδρία, για την τοποθέτηση της έδρας της Γραμματείας στη Βαρκελώνη, για τον τίτλο της Ένωσης και για τον Γενικό Γραμματέα και τους πέντε αναπληρωτές του. Δεδομένου ότι η έδρα της Γραμματείας θα βρίσκεται στη βόρεια ακτή της Μεσογείου, στη Βαρκελώνη, ο Γενικός Γραμματέας θα έρχεται επί μονίμου βάσεως από τον Νότο.
Στην ίδια αυτή συνάντηση αποφασίσαμε να συμπεριλάβουμε τον Αραβικό Σύνδεσμο ως παρατηρητή σε όλες τις συναντήσεις της νέας Ένωσης. Ο υπουργός Μορατίνος κι εγώ καταβάλαμε μεγάλες προσπάθειες για να ληφθεί η απόφαση αυτή.
Κυρίες και κύριοι,
Θέλαμε αυτή η νέα Ένωση να αποφύγει τις πολιτικές αγκυλώσεις που κατά καιρούς βασάνιζαν τη Διαδικασία της Βαρκελώνης. Όμως, εξαιτίας της σοβαρής κατάστασης στη Μ. Ανατολή αντιμετωπίζουμε μεγάλες καθυστερήσεις. Η κατάσταση στη Μ. Ανατολή παραμένει ιδιαίτερα αβέβαιη. Ωστόσο, οι κοινές μας προσπάθειες προς την δημιουργία της Ένωσης για τη Μεσόγειο τελικά ευόδωσαν.
Με ικανοποιεί ιδιαίτερα η τελευταία εξέλιξη, δηλαδή η απόφαση για την επίσημη επανέναρξη των εργασιών για την Ένωση για τη Μεσόγειο της Συνάντησης των Ανώτερων Αξιωματούχων Euromed στις Βρυξέλλες στις 7 Ιουλίου. Πιστεύω ακράδαντα ότι έχουν δρομολογηθεί σημαντικές προσπάθειες προκειμένου να εγκαθιδρυθεί η Γραμματεία, οι οποίες θα επιταχυνθούν περαιτέρω. Κι αυτό είναι ιδιαίτερα καίριο για την προώθηση και την υλοποίηση προγραμμάτων στους έξι τομείς προτεραιότητας που υιοθετήσαμε στη Μασσαλία.
Όλοι οι τομείς προτεραιότητας είναι σημαντικοί για την Ελλάδα δεδομένου του μεγέθους της εμπορικής μας ναυτιλίας και του μεγάλου μήκουςτης ακτογραμμής μας. Είναι λοιπόν φυσιολογικό που δίνουμε τέτοια έμφαση στους «Θαλάσσιους Διάδρομους».
Σ’αυτό το πλαίσιο, υποβάλαμε κι άλλη μια σημαντική πρόταση:
την εγκαθίδρυση ενός «Παρατηρητηρίου Μεταφορών στην Ανατολική Μεσόγειο» στην Ελλάδα. Το Παρατηρητήριο θα συμπληρώσει το έργο του αντίστοιχου οργάνου για τη Δυτική Μεσόγειο, που έχει έδρα την Ισπανία.
Κυρίες και κύριοι,
Η πολιτική διαδικασία για τη δημιουργία της Ένωσης για τη Μεσόγειο δεν είναι ούτε απλή ούτε ανέφελη: πρέπει να διατηρηθούν σημαντικές πολιτικές ισορροπίες και να ληφθούν δύσκολες αποφάσεις. Τα πολιτικά προβλήματα στη Μέση Ανατολή δεν διευκολύνουν το έργο μας.
Αλλά πιστεύω ότι τα πολιτικά προβλήματα θα μπορέσουν να αμβλυνθούν και η επίτευξη λύσεων θα είναι ευκολότερη, αν επιδείξουμε αποφασιστικότητα για την προώθηση της οικονομικής και κοινωνικής ολοκλήρωσης της Μεσογείου.
Η Ένωση για τη Μεσόγειο δεν θα αποτελέσει απλά έναν ακόμη διεθνή οργανισμό. Θα είναι ουσιαστικά ένα όργανο για την εφαρμογή των προγραμμάτων ενίσχυσης και προώθησης της επιχειρηματικότητας μεταξύ των μεσογειακών χωρών. Και είμαι σίγουρη ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις έχουν πολλά να προσφέρουν σε αυτή την πρωτοβουλία. Η καταγεγραμμένη επιτυχία τους στις βαλκανικές αγορές, όπου τα ελληνικά επενδυτικά κεφάλαια διαδραματίζουν ηγετικό ρόλο στην οικονομική ανάπτυξη των γειτόνων μας, αποτελεί επαρκή απόδειξη των δυνατοτήτων τους. Η δημιουργία νέων επιχειρηματικών ευκαιριών στις μεσογειακές αγορές αποτελεί μια πρόκληση που είμαι σίγουρη ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις θα υπερκεράσουν σε συνεργασία με όλους εσάς, τους μεσογειακούς εταίρους.
Η παρουσία σας σήμερα εδώ αποδεικνύει τις τεράστιες δυνατότητες της περιοχής μας. Τις τεράστιες ικανότητες της να προχωρήσει προς ένα μέλλον σταθερότητας και ευημερίας για όλους. Συμμετέχετε σε συγκεκριμένες και ρεαλιστικές συζητήσεις για την υλοποίηση σχεδίων. Ανοίγετε νέες προοπτικές για την επιχειρηματική και οικονομική συνεργασία.
Χαράσσετε το δρόμο για την Μεσόγειο του μέλλοντος: μια Μεσόγειο οικονομικά προηγμένη, πολιτικά και κοινωνικά σταθερή και, για μια ακόμη φορά, ένα γόνιμο έδαφος για την άνθηση των πλούσιων πολιτισμών και παραδόσεών μας.
Το συνέδριό σας είναι ένα σημαντικό βήμα προόδου. Σας εύχομαι από τα βάθη της καρδιάς μου κάθε επιτυχία στις προσπάθειές σας να δημιουργήσετε γέφυρες μεταξύ των χωρών της Μεσογείου.
Επιτρέψτε μου να σας καλωσορίσω και πάλι στην Αθήνα και να σας ευχηθώ μια ευχάριστη και εποικοδομητική παραμονή.
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου