Να εξηγήσω εξ υπαρχής ο,τι δεν έχω σχέση με τον τραπεζικό χώρο. ΄Αλλα είναι τα γνωστικά μου αντικείμενα. Ως εκ τούτου, ελπίζω στην κατανόηση των ειδικών. Θα επιχειρήσω να αναλύσω, εφαρμόζοντας κάποιες της θεωρίας των διαπραγματεύσεων, την κίνηση του κ. Σάλλα.
τα δεδομένα
Ουδείς αμφιβάλλει ότι ο Πρόεδρος της Τράπεζας Πειραιώς, είναι ένας ικανότατος, ευφυής τραπεζίτης και δεινός παίκτης. Δεν έχετε παρά να ρίξετε μια ματιά στην μέχρι τώρα πορεία του ή να δείτε, για παράδειγμα, ποιοι συμμετέχουν στο Δ.Σ. της Τράπεζάς του. Από τον υιό του κ. Μάνου και την κόρη του κ. Αχιλλέα Καραμανλή, μέχρι την οικογένεια Βαρδινογιάννη. Ο ίδιος ο κ. Σάλλας, είναι από τα ιστορικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ και ιδρυτικό του μέλος.
Πριν λίγο καιρό η Τράπεζα Πειραιώς, σε χαλεπούς καιρούς, χορήγησε δύο δάνεια που συζητήθηκαν. Λέγεται ότι έδωσε 25 εκατ στην «Ελευθεροτυπία» και άλλα τόσα στο «Πρώτο Θέμα». Ακούγεται, επίσης, ότι διευκόλυνε και τον ΔΟΛ.
Αν βλέπετε ειδήσεις ή διαβάζετε εφημερίδες, θα διαπιστώσετε ότι η Τράπεζα Πειραιώς έχει ακόμα συχνή διαφημιστική παρουσία.
Τέλος, δύο πρώην στελέχη της Πειραιώς, βρίσκονται σήμερα σε κορυφαίες θέσεις. Ο κ. Προβόπουλος είναι Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος και ο κ. Πανταλάκης, Διοικητής της ΑΤΕ. Χρήσιμοι για τις δύσκολες ώρες.
Sitting duck
Το τελευταίο διάστημα η μετοχή της Τράπεζας Πειραιώς διαπραγματευόταν κάτω από τα 4 ευρώ! Πριν μερικούς μόνο μήνες ήταν 13!
Οι κακές γλώσσες έλεγαν ότι η τράπεζα ήταν ευάλωτη καθώς τα μεγέθη και η προοπτική της είχαν αρνητική αξιολόγηση.
Τραπεζικοί κύκλοι δεν απέκλειαν το ενδεχόμενο να αποτελέσει στόχο επιθετικής εξαγοράς από έναν ριψοκίνδυνο παίκτη. (ο κ. Βγενόπουλος το είχε επιχειρήσει στο παρελθόν).
Επιπλέον, μια νέα υποβάθμιση της τράπεζας ήταν περίπου αναμενόμενη.
Οι φήμες, λένε επίσης, ότι την προηγούμενη Δευτέρα η Τράπεζα Πειραιώς δανείστηκε στη διατραπεζική αγορά από την ΑΤΕ, 200 εκατομμύρια ευρώ, ενώ έχει και ένα δάνειο από το ΤΤ ύψους 350 εκατ. ευρώ το οποίο λήγει τέλος Ιουλίου!
«Η τράπεζα Πειραιώς μοιάζει με sitting duck που περιμένει τον κυνηγό», μου είπε χθες κάποιος ειδικός, «για να μην αντιμετωπίσει πρόβλημα πρέπει να ζητήσει κρατική ενίσχυση ή να προβεί σε αύξηση ΜΚ».
Επιχείρηση ανάκτησης πρωτοβουλιών
Ενας δεινός παίκτης, δε θα καθόταν να περιμένει να τον εξαγοράσουν ή να τον υποχρεώσουν να οδηγηθεί σε κρατική βοήθεια. Θα ήταν ομολογία αποτυχίας.
Από την άλλη πλευρά, σε μια δύσκολη οικονομική συγκυρία, δύσκολα θα εύρισκε ανταπόκριση μια κίνηση αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου, η οποία θα εξασφάλιζε στην τράπεζα την αναγκαία ρευστότητα.
Η μόνη εναλλακτική ήταν μια στρατηγική κίνηση που θα ταρακουνούσε τα λιμνάζοντα νερά του τραπεζικού συστήματος. Επρεπε να «βγεί στο γήπεδο να παίξει μπάλα». Αλλωστε, το τελευταίο διάστημα κυβερνητικοί παράγοντες προετοίμαζαν ανοιχτά το έδαφος για συνενώσεις. Κάποιος έπρεπε να κάνει την αρχή!
Ο κ. Σάλλας, είχε και ένα άλλο πλεονέκτημα: την υποστήριξη της πρότασής τους από το σύνολο σχεδόν των ΜΜΕ, ενώ και η Τράπεζα της Ελλάδος, δεν θα έβλεπε αρνητικά μια τέτοια εξέλιξη.
Γιατί ΤΤ και ΑΤΕ;
Το Τ. Τ. είναι η πολύφερνη νύφη του τραπεζικού μας συστήματος. Άρα ένας δεινός παίκτης θα στόχευε εκεί. Στο «φιλέτο» της αγοράς. Το ερώτημα είναι γιατί στην πρόταση του συμπεριέλαβε και την Α.Τ.Ε, την οποία κανένας δεν ενδιαφέρεται να αποκτήσει;
Μα ακριβώς εδώ κρύβεται η οξυδέρκεια του κ. Σάλλα.
Αν εκδήλωνε ενδιαφέρον μόνο για το Τ.Τ. είναι βέβαιο ότι θα άνοιγε ένα κύκλο πλειστηριασμών, δεδομένου ότι κανένας τραπεζίτης που σέβεται τον εαυτό του δεν θα τον άφηνε να «παίξει μπάλα» μόνος του. Όταν οι άλλοι «παίκτες» είναι ισχυρότεροι, δεν τους προκαλείς. Βασική αρχή.
Βάζοντας στο «παιχνίδι» και την ΑΤΕ, οι άλλοι το σκέφτονται. Θέλουν το Τ.Τ. αλλά δεν θέλουν την ΑΤΕ! Ο κ. Σάλλας τα θέλει και τα δύο, άρα έχει στρατηγικό πλεονέκτημα!
Τι πραγματικά επιδιώκει;
Ο κ. Σάλλας με την ενέργειά του αυτή επιχειρεί να διαμορφώσει, αυτό που στη θεωρία των παιγνίων λέγεται «win-win situation». Είναι, όμως, έτσι;
Σενάριο πρώτο: Οι σύμβουλοι που όρισε η Κυβέρνηση αποτιμούν την αξία των δύο Τραπεζών, λίγο παραπάνω από τα 770 εκατ που πρότεινε ο κ. Σάλλας, εκείνος αποδέχεται τη προσφορά και η συμφωνία κλείνει. Η Τράπεζα Πειραιώς καθίσταται η δεύτερη σε μέγεθος τράπεζα στην Ελλάδα και εκ των μεγαλύτερών στα Βαλκάνια. Με ένα τέτοιο μέγεθος, η νέα τράπεζα αλλάζει στάτους. (Θεωρούμε δεδομένο ότι το τίμημα των 770 εκατ είναι αδύνατο να γίνει αποδεκτό από την Κυβέρνηση, δεδομένου ότι μόλις πέρυσι το ΤΤ προέβη σε αύξηση ΜΚ στα 3.70 ευρώ ανά μετοχή. Δεν μπορεί να πωληθεί στα 3.50 ευρώ. Για την ΑΤΕ τα πράγματα είναι περισσότερα πολύπλοκα με την αποτίμηση της τεράστιας ακίνητης περιουσίας που διαθέτει, ενώ μόλις πριν λίγα χρόνια η κυβέρνηση Καραμανλή την ενίσχυσε κεφαλαιακά με ένα δις ευρώ!).
Σενάριο δεύτερο
Όπως προαναφέραμε το ΤΤ είναι το «αντικείμενο του πόθου» για τους τραπεζίτες της χώρας. Επομένως, είναι πιθανόν να εκδηλώσουν και άλλοι ενδιαφέρον και μάλιστα με υψηλότερη τιμή από τα 3.50 ευρώ ανά μετοχή που περιλαμβάνει η πρόταση Σάλλα. Αλλωστε, η Εθνική και EUROBANK κατέχουν από 6% του μετοχικού κεφαλαίου του ΤΤ, το οποίο απέκτησαν όταν η μετοχή ήταν πάνω από 10 ευρώ.
Η κυβέρνηση, δήθεν, υπό την πίεση των αντιδράσεων, αφήνει έξω από τη συμφωνία την ΑΤΕ, η οποία όμως, με όλη αυτή τη συζήτηση θα έχει βελτιώσει τη χρηματιστηριακή θέση, άρα θα είναι έτοιμη σ’ ένα επόμενο στάδιο!
Σενάριο τρίτο
Σε συνθήκες ανταγωνισμού για το ποιος θα αποκτήσει το ΤΤ, η Τράπεζα Πειραιώς, μπορεί ευκολότερα να ζητήσει αύξηση του Μ/Κ. Με το ΤΤ, ως λάφυρο, πολλοί θα τρέξουν να συνδράμουν για να επωφεληθούν από τις χρηματιστηριακές υπεραξίες που θα δημιουργηθούν.
Η Τράπεζα Πειραιώς ενισχύεται κεφαλαιακά, η ρευστότητά της βελτιώνεται, ο κίνδυνος πέρασε. Και αν ακόμα χάσει το Τ.Τ, ενισχύθηκε κεφαλαιακά! Όμως, η ιστορία δεν τελείωσε ακόμα!
Σενάριο τέταρτο
Αν η κυβέρνηση αποτύχει να διαχειριστεί τις αντιδράσεις ς για την πώληση του ΤΤ και της ΑΤΕ, είναι πιθανόν να κάνει πίσω και να δρομολογήσει άλλες συγχωνεύσεις. Επειδή, όμως, μια τέτοια υποχώρηση θα έχει μεγάλο κόστος, εκτιμούμε ότι τελικά η κυβέρνηση θα συμφωνήσει στην πώληση του ΤΤ, διατηρώντας τον έλεγχο της ΑΤΕ, όπου το δημόσιο έχει μεγαλύτερο ποσοστό, ενώ μπορεί επικοινωνιακά να χρησιμοποιήσει και το χαρτί ότι διατηρεί την «τράπεζα των αγροτών»
Νικητές και χαμένοι
Η κινητικότητα, με αφορμή την πρόταση της Τράπεζας Πειραιώς , θα ανοίξει το δρόμο και για άλλες συγχωνεύσεις στον τραπεζικό χώρο. Επί εποχής Καρατζά, η Εθνική με την ΑLPHA έφτασαν μέχρι τα σκαλοπάτια της εκκλησίας, η τελετή δεν έγινε, αλλά η ιδέα δεν εγκαταλήφθηκε ποτέ.
Η Τράπεζα Πειραιώς διατρέχει τον κίνδυνο, αν απορριφθεί η προσφορά της, ή κατατεθεί αντιπρόταση στην οποία δε θα μπορέσει να απαντήσει (και δεν καταφέρει μέσω αύξησης ΜΚ να ενισχύσει τη ρευστότητά της) να βρεθεί εκεί που ήταν πριν ξεκινήσει! Να παραμείνει δηλαδή sitting duck και να διατρέχει τον κίνδυνο μιας επιθετικής εξαγοράς, την οποία θα δυσκολευτεί να αποκρούσει! Στην περίπτωση αυτή ο κ. Σάλλας, μπορεί να αποδειχθεί ο αθλητής που έτρεξε γρήγορα τους πρώτους γύρους, αλλά έμεινε από δυνάμεις για το τέλος. Υπάρχει και η άλλη εκδοχή: απλώς να ήταν ο «παίκτης» που έδωσε το εναρκτήριο λάκτισμα του αγώνα!
Ο σίγουρος κερδισμένος
Η παραδοχή του κ. Παπακωνσταντίνου ότι είχε λάβει σχετική επιστολή του κ. Σάλλα την προηγουμένη των ανακοινώσεων, αποδεικνύει ότι η Κυβέρνηση ήταν πλήρως ενήμερη για τις προθέσεις του. Μπορεί να τις ενθάρρυνε κιόλας. Πάντως, δεν τις αποδοκίμασε, ούτε τις απέτρεψε! Γιατί δεν έχω καμιά αμφιβολία ότι ο κ. Σάλλας δεν θα δημοσιοποιούσε τα σχέδιά του με την κυβέρνηση απέναντί του. Κοινή λογική! Η κυβέρνηση, όμως, τι επιδιώκει ενθαρρύνοντας τις πρωτοβουλίες του τραπεζίτη;
α) αναδιατάσσει το τραπεζικό σύστημα. Μεγαλύτερες και ισχυρότερες τράπεζες είναι καλύτερα θωρακισμένες έναντι μελλοντικών κρίσεων.
β) Στέλνει ένα μήνυμα ότι πραγματοποιεί μεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές. Οι αγορές «ηδονίζονται» με κάτι τέτοιες κινήσεις.
γ) Στα άδεια ταμεία του δημοσίου εισρέουν έσοδα, που όλο και κάποιες τρύπες θα κλείσουν.
δ) Η δημιουργία ισχυρών τραπεζικών ομίλων θα τροφοδοτήσει με ρευστότητα την αγορά και θα στηρίξει την προσπάθεια ανάκαμψης της οικονομίας.
Επίλογος με απορίες
Επειδή στην Κυβέρνηση του κ. Παπανδρέου όλοι είναι θιασώτες της τάξεως, της ηθικής και της διαφάνειας, είμαι βέβαιος ότι η πρόταση-εκδήλωση ενδιαφέροντος του κ. Σάλλα, έφτασε στο υπουργικό γραφείο λίγο μετά τις πέντε το απόγευμα της Τετάρτης (αφού είχε κλείσει το Χρηματιστήριο) για να μη δοθεί σε κανέναν η ευκαιρία να «τα οικονομήσει χοντρά».
Εις επίρρωσιν αυτών, οι μετοχές των εμπλεκομένων τραπεζών (Πειραιώς, ΑΤΕ και ΤΤ) ήσαν εκτός διαπραγμάτευσης, μέχρι τη 1.45 μμ της Πέμπτης, οπότε και ολοκληρώθηκαν οι ανακοινώσεις του κ. Σάλλα. Το τυπικό ετηρήθη άψογα! Βέβαια ένας κακεντρεχής , κακόπιστος και κακοπροαίρετος θα σημειώσει ότι οι μετοχές της Τράπεζας Αττικής και της ASPIS BANK (συμφερόντων ΤΤ) διαπραγματεύονταν ελεύθερα (σημείωσαν άνοδο της τάξεως του 15%), αλλά μη τα θέλουμε και όλα δικά μας!.
Εϊμαι επίσης πεπεισμένος, ότι μέχρι τη στιγμή που ο κ. Παπακωνσταντίνου έλαβε τη επιστολή Σάλλα, κανένας στην Κυβέρνηση δεν είχε ιδέα για τις προθέσεις του. Το λέω αυτό γιατί η μετοχή του ΤΤ από 2.70 την Τετάρτη, έφτασε μέχρι και τα 3.36 τη Πέμπτη!
Οσον αφορά στην αντίδραση της Ν.Δ., νομίζω ότι την πλέον εύστοχη παρατήρηση την έκανε ο κ. Τραγάκης! Δυστυχώς!
Όμως, το παιχνίδι μόλις άρχισε! Το καλοκαίρι θα είναι ενδιαφέρον!
Κώστας Ροδινός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου