15 Αυγούστου 1940: Ο τορπιλισμός της "Έλλης"

15 Αυγούστου 1940: Ο τορπιλισμός της "Έλλης" από ιταλικό υποβρύχιο στην εορτάζουσα Τήνο Ανατέλλει η 15η Αυγούστου του 1940. Πλήθη προσκυνητές κατακλύζουν τη λευκή Τήνο, στο βαθυγάλανο ελληνικό Αιγαίο... Στον όρμο του νησιού, για να απονείμει τις καθιερωμένες τιμές, έχει φτάσει από τα ξημερώματα η "ΈΛΛΗ", το παλαιό, ιστορικό εύδρομο του ελληνικού στόλου. Σημαιοστολισμένη, κάνει να κυματίζουν τα χρώματα του έθνους πλάι στον θρησκευτικό πανηγυρισμό. Δεν έχει όμως προχωρήσει το πρωί, είναι ακόμα οκτώμιση η ώρα, όταν κρότος τρομαχτικός συγκλονίζει το πλοίο και το νησί. Μαύροι καπνοί σηκώνονται αμέσως, τριγυρίζουν την "ΈΛΛΗ", που χτυπημένη κατάσαρκα στα ύφαλά της, από εχθρό κρυμμένο, γέρνει. Ποιος έκαμε το έγκλημα; Ποιος πέταξε από μακριά το στιλέτο; Καμιά ελληνική ψυχή δεν αμφιβάλλει: Η "γενναία"  πράξη έχει αποτυπωμένη την ταυτότητά της... Η έρευνα άλλωστε που θα γίνει στο βυθό του όρμου αμέσως την επόμενη ημέρα, θα φέρει στο φως το τσακισμένο επισκεπτήριο του δολοφόνου: Κομμάτια από τις τορπίλλες, με πάνω αριθμό μητρώου και στοιχεία ιταλικά. Κι όμως: αν και αμφιβολία δεν χωράει, η ελληνική κυβέρνηση αποφασίζει να μην φανερώσει την αλήθεια, για ν' αποφύγει κάθε προστριβή. Σε ανακοινωθέν της δηλώνει πως δεν κατόρθωσε να εξακριβώσει την εθνικότητα του υποβρυχίου που χτύπησε την "ΈΛΛΗ". (Άγγελος Τερζάκης, Ελληνική Εποποιία 1940-1941) Αλλά και την επομένη 16 Αυγούστου ιταλικό αεροπλάνο βομβάρδισε ανεπιτυχώς το πολεμικό "Βασιλεύς Γεώργιος" που συνόδευε πλοία με επιστρέφοντες προσκυνητές από την Τήνο. Και μετά δυόμισυ μήνες η Ιταλία   εισέβαλε,  μέσω Αλβανίας, στην Ελλάδα για να υποστούν τα στρατά του Μουσολίνι  την μεγάλη πανωλεθρία τους... ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ... Το ιταλικό υποβρύχιο Ντελφίνο, που τορπίλισε την "Έλλη",  ξεκίνησε από τη ναυτική βάση της Λέρου (τα Δωδεκάνησα  κατείχαν οι Ιταλοί) ELLH600 και βομβιστική επίθεση από ιταλικό αεροπλάνο «Μετά τον τορπιλισμό  δικαιολογημένα οι προσκυνητές στην Τήνο  βρίσκονταν σε μεγάλη αγωνία για την ασφαλή επιστροφή τους. Αποφασίστηκε λοιπόν, να επιστρέψουν με νηοπομπή που θα συνόδευαν τα α/τ «ΒΑΣ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ» και «ΒΑΣ. ΟΛΓΑ». Τα αντιτορπιλικά απέπλευσαν από τον Ναύσταθμο το επόμενο πρωί, προκειμένου να ειδοποιηθούν οι "εμπόλεμοι" για την κίνηση αυτή και να αποφευχθεί νέα….παρεξήγηση. Ο Αρχηγός του Στόλου επέβαινε στο  α/τ «ΒΑΣ. ΟΛΓΑ» και εγώ στο α/τ «ΒΑΣ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ». Κατά τον πλου είχαν ληφθεί τα συνήθη σε καιρό πολέμου μέτρα. Ενώ παραπλέαμε τη Σύρο φάνηκε, σε ύψος  2.000 μέτρων περίπου αεροσκάφος στο οποίο δεν διακρίνονταν χαρακτηριστικά εθνικότητας με κατεύθυνση προς το α/τ «ΒΑΣ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ». Διέταξα τον αξιωματικό πυροβολικού του πλοίου οι σκοπευτές των Α/Α να παρακολουθούν το αεροσκάφος και τα πυροβόλα να ετοιμαστούν για έναρξη πυρός. Σε λίγο, δέσμη οκτώ μικρών βομβών έπεφτε σε απόσταση μερικών εκατοντάδων μέτρων από το α/τ «ΒΑΣ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ», αμέσως το πλοίο άρχισε να βάλλει κατά του αεροσκάφους και διαταζόταν «πλους ελίγδην» με πάση ταχύτητα, προκειμένου να διαταραχθεί η σκόπευση απο το αεροσκάφος. Ακολούθησε η πτώση άλλων δυο δεσμών των οκτώ βομβών και η τελευταία έπεσε μερικές δεκάδες μέτρα από το πλοίο. Δυστυχώς η ισχυρή θαλασσοταραχή δυσκόλευε πολύ τη σκόπευση των πολυβόλων μας και παρά το εντατικό πυρ το αεροσκάφος δεν κτυπήθηκε, αλλά ανέβηκε σε μεγάλο ύψος και εξαφανίστηκε στον ορίζοντα» . ( Γρηγόριος Μεζεβίρης, ναύαρχος) Και τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου  1940 η Ιταλία του Μουσολίνι κηρύσσει  τον πόλεμο στην Ελλάδα.