Μνήμη Αριστείδη Σκυλίτση

του Χρήστου Χαρίτου

Αριστείδης Σκυλίτσης (1908-2006).

Με την ευκαιρία της διεκδικήσεως του Δήμου Πειραιώς από την Χρυσή Αυγή με τον Νίκο Κούζηλο, καλό είναι να πούμε κάποια πράγματα για έναν άξιο Πειραιώτη δήμαρχο, τον Αριστείδη Σκυλίτση. Ο Αριστείδης Σκυλίτσης ήταν γόνος μίας μεγάλης οικογένειας με ρίζες στο Βυζάντιο. Ο συνονόματος παππούς του διατέλεσε δήμαρχος Πειραιώς από το 1883-87 και θεμελίωσε το Δημοτικό Θέατρο Πειραιώς, το οποίο αποτελεί κόσμημα για τον πολιτισμό έως σήμερα. Ο πατέρας του εκλέχθηκε επίσης δήμαρχος Πειραιώς το 1907, παραιτούμενος το 1912 για να πολεμήσει εθελοντής στους Βαλκανικούς πολέμους!

Ο Σκυλίτσης δραστηριοποιήθηκε στον εθνικιστικό χώρο του μεσοπολέμου, ως μέλος της «Πανελληνίου Ενώσεως Κοινωνικής Αμύνης, από τις πρώτες οργανώσεις που επεσήμαναν την ασυμβατότητα του κομμουνισμού με τον Ελληνισμό. Ήταν επίσης από τους πρωτοπόρους της διαφημίσεως στην Ελλάδα. Η διαφημιστική του εταιρία «Γκρέκα» ήταν από τις πρώτες εταιρίες στον χώρο της διαφημίσεως μεταπολεμικώς. Αξίζει να τονίσουμε, ότι ιδρυτής της «Γκρέκα» το 1924 ήταν ο Κωνσταντίνος Κοτζιάς, μετέπειτα δήμαρχος Αθηναίων και υπουργός του Ιωάννη Μεταξά.

Λόγω αυτών των οικογενειακών καταβολών, ο Γεώργιος Παπαδόπουλος του ζήτησε να αναλάβει δήμαρχος Πειραιώς και ο Σκυλίτσης το αποδέχθηκε. Ορκίσθηκε δήμαρχος στις 5 Αυγούστου 1967 και παρέμεινε έως τις 18 Σεπτεμβρίου 1974. Το έργο του στον Πειραιά ήταν μεγάλο και πολυσχιδές. Ολοκλήρωσε το σημερινό Δημαρχείο το 1969, έκτισε το υπαίθριο θέατρο του Προφήτη Ηλία, που από Σκυλίτσιο το ονόμασαν Βεάκειο (!), έγιναν το Δελφινάριο, το Θερινό Πειραϊκό Λυρικό Θέατρο, το Σινεάκ, το Μουσείο Αραβαντινού. Ο Σκυλίτσης δεν έμεινε μόνο σε παρεμβάσεις στον πολιτισμό. Έφτιαξε τον Πύργο του Πειραιώς, ως υποδομή για την δημιουργία ενός μεγάλου Ελληνικού Ναυτιλιακού City.

Επί Σκυλίτση (1968) ενώθηκε το Νέο Φάληρο με τον Δήμο Πειραιώς. Έδιωξε την Τρούμπα από τον Πειραιά, κάτι που κανείς δεν πίστευε ότι θα γινόταν. Οι παλαιοί Πειραιώτες θυμούνται ακόμη τον δήμαρχο που επέβαινε επάνω στα απορριμματοφόρα του δήμου, μαζί με τους οδοκαθαριστές, για να δει ότι γίνεται σωστή αποκομιδή των σκουπιδιών. Τον θυμούνται να βάζει να μαζεύει την γόπα του τσιγάρου του στον δρόμο, όποιον περαστικό έβλεπε να την πετάει και να επιβλέπει ο ίδιος την ποιότητα των τραπεζοκαθισμάτων στα καταστήματα εστιάσεως. Έλεγε, ότι ήθελε να κάνει τον Πειραιά την πρώτη πόλη της Μεσογείου και το εννοούσε.

Η εξαίρετη δημαρχία του επέσυρε το τυφλό μίσος της Αριστεράς. Για αυτήν, ο Σκυλίτσης ήταν «ο δήμαρχος του χούντας», δεν ήταν αιρετός. Λες και η μαρξιστική Αριστερά κυβέρνησε ποτέ με εκλογές και σεβάσθηκε ποτέ την δημοκρατία. Ο Σκυλίτσης απήντησε στην πράξη στους επικριτές του κατεβαίνοντας για δήμαρχος Πειραιώς το 1978. Οι μόνοι που στάθηκαν δίπλα του στην προεκλογική εκστρατεία ήταν οι εθνικιστές της ΕΝΕΠ, οι μόνοι που μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τους αφηνιασμένους κομμουνιστές.

Την 1η Κυριακή, συγκέντρωσε το εκπληκτικό 48,7% (ο «χουντικός»), με 45% τον κομμουνιστή Κυριακάκο, υποψήφιο όλων των «δημοκρατικών δυνάμεων» και 5% τον Μιχελή, που είχε την υποστήριξη της ΝΔ. Δεν εξελέγη δήμαρχος από την 1η Κυριακή για λιγότερες από 500 ψήφους! Όσοι έζησαν αυτές τις εκλογές, ξέρουν ότι του έβγαζαν άκυρα τα ψηφοδέλτια με τις χούφτες, για να πέσει κάτω από το 50%.

Την 2η Κυριακή έγινε χαμός, όλη η Ελλάδα συζητούσε αν εκλεγεί ο «χουντικός Σκυλίτσης». Ο βουλευτής της ΝΔ Κωστής Στεφανόπουλος ανέλαβε την εντολή της Ρηγίλλης για να μην εκλεγεί ο Σκυλίτσης. Τον θυμάμαι να ωρύεται σε ομιλία του επάνω από την «Ρεγγίνα», στην Βασ. Γεωργίου, καλώντας ανοικτά τους δεξιούς να ψηφίσουν τον κομμουνιστή υποψήφιο! Ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος έκανε αντίστοιχες δηλώσεις, ενώ η Ελένη Βλάχου είχε κάνει την Καραμανλική «Καθημερινή» ένθετο του «Ριζοσπάστη», για να ηττηθεί ο Σκυλίτσης.

Τελικώς, η «δημοκρατία» νίκησε, με εκλογές «βίας και νοθείας». Ο Σκυλίτσης δεν αναγνώρισε το αποτέλεσμα και αρνήθηκε να ορκισθεί δημοτικός σύμβουλος. Κατέβηκε ξανά το 1982, όπου έλαβε πάλι 42%, με το ίδιο σκηνικό στον Β’ γύρο. Είχα την τιμή να τον ψηφίσω στις εκλογές του 1986, στις πρώτες εκλογές που ψήφισα, όπου πήρε 6%. Έκτοτε, αποσύρθηκε από την πολιτική, αφήνοντας όμως ένα τεράστιο έργο πίσω του, που ακόμη και σήμερα στοιχειώνει όλους τους δημάρχους που πέρασαν στον Πειραιά από το 1974. Απεβίωσε τις 20 Ιουλίου 2006.

Ο μεγάλος αυτός δήμαρχος δεν έχει φωτογραφία του στο δημαρχείο Πειραιώς, με το επιχείρημα ότι «δεν ήταν εκλεγμένος». Και το λένε αυτό, αυτοί που έκαναν εκλογές νοθείας το 1978, προκειμένου να μην εκλεγεί! Τόσοι «δεξιοί» Μανιάτες δήμαρχοι πέρασαν, ουδείς τόλμησε να έρθει σε σύγκρουση με την Αριστερά. Οι εθνικιστές που θα εκλεγούν τον Μάιο θα πρέπει να απαιτήσουν να αναρτηθεί η φωτογραφία του και το Βεάκειο να ξαναγίνει Σκυλίτσιο. Διότι ο Πειραιάς οφείλει να τιμά την ιστορία του και τους ανθρώπους που υπηρέτησαν ανιδιοτελώς την πόλη μας. Ο Αριστείδης Σκυλίτσης είναι ο πρώτος εξ αυτών.

---

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο φύλλο της 8ης Φεβρουαρίου 2014 στην εφημερίδα «Εμπρός».