Για το πώς προέκυψε η 4η
Αυγούστου σχεδόν κανείς δεν διερωτάται, αν και οι περισσότεροι αγνοούν
πλήρως τα γεγονότα όπως και τα έργα της τετραετίας 1936-1941. Αντιθέτως
πολλές απορίες και υποψίες συγκεντρώνει το γεγονός του θανάτου του
Ιωάννη Μεταξά, για το οποίο οι περισσότεροι γνωστοί και άγνωστοι, με
κάποια συστολή, με ρωτούν: Ήταν φυσικός θάνατος ή τον σκότωσαν;
Οι νεότεροι, όμως είναι αυτοί που εκφράζουν έντονο το ενδιαφέρον και
έχουν απορίες για την εξωτερική πολιτική του Μεταξά, της
περιόδου1936-1941. Αυτοί ζητούν τακτικά πληροφορίες για να κατανοήσουν
την πορεία της Ελλάδος. Αντιδρούν με αυτόν τον τρόπο στα αντιφατικά και
παράλογα μηνύματα, που συστηματικά προβάλλουν ο τύπος, η τηλεόραση, ένα
τμήμα της ελληνικής ιστοριογραφίας και ορισμένοι ακαδημαϊκοί κύκλοι,
είτε από άγνοια είτε ηθελημένα. Τα ερωτήματά που μου απευθύνουν είναι: Τελικώς,
τι ήταν ο Μεταξάς; Γερμανόφιλος ή Αγγλόφιλος; Πιόνι του Βασιλιά;
Γιατί τον λένε Φασίστα αφού αντιστάθηκε στο Φασισμό; Η προσωπικότητά του
ήταν αντιφατική ή οι ιστορικοί φάσκουν και αντιφάσκουν; Τελικά πως
οδηγηθήκαμε στον πόλεμο; Ήταν σωστή η απόφαση;
Η
παραπληροφόρηση του κοινού για το πρόσωπο του Μεταξά είναι παλαιά
ιστορία. Αρχίζει από τη στιγμή που αυτός αντιτάχθηκε στον Βενιζέλο, το
1915. Τότε, οι αντίπαλοί του τον χαρακτήρισαν γερμανόφιλο χωρίς να
είναι, ούτε και να έχει υπάρξει κάποια αδιάσειστη μαρτυρία πέραν των
σπουδών του στη Γερμανία και του θαυμασμού του για τη γερμανική
πειθαρχία, που να δικαιολογεί αυτόν τον τίτλο. Εντούτοις, το
«γερμανόφιλος» τον συνοδεύει έκτοτε, αδιακρίτως ιστορικής συγκυρίας.
Αλλά αυτό είναι μία άλλη ιστορία.
Υπεύθυνη, εν μέρει, για τις
σημερινές συγκεχυμένες αντιλήψεις του κοινού είναι η προσπάθεια διαφόρων
ιστορικών να ερμηνεύσουν τη συγκρότηση της 4ης Αυγούστου ως μία απλή μίμηση των ευρωπαϊκών ολοκληρωτικών καθεστώτων ή αντιθέτως ως μία συνομωσία Άγγλων και Βασιλέως Γεωργίου και όχι ως μία αναμενόμενη εξέλιξη, το φυσικό αποτέλεσμα
της αδυναμίας του κοινοβουλευτισμού να προσφέρει βιώσιμη κυβέρνηση στην
Ελλάδα, την ώρα που η Ευρώπη βυθιζόταν στο χάος. Μία σύντομη αναδρομή είναι απαραίτητη για να προχωρήσω στο κυρίως θέμα της ομιλίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου