| ||||||||||||
Τελικά τα πράγματα, σχετικά με την πρόταση Σάλλα για την εξαγορά της κρατικής συμμετοχής στην ΑΤΕ και στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, δεν είναι και τόσο ρόδινα όσο επιχειρούν να τα παρουσιάσουν ο υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου και τα περισσότερα ΜΜΕ. Ήδη οι πρώτες αντιδράσεις, έντονες μάλιστα, έχουν αρχίσει να εκφράζονται. Και μέσα στην κυβέρνηση και μέσα στο ΠΑΣΟΚ και από συνδικαλιστές, αλλά και από παράγοντες της αγοράς. | ||||||||||||
Μάλιστα σε κυβερνητική σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη το βράδυ στο Μαξίμου, με τη συμμετοχή και του Γ. Παπανδρέου, φάνηκε ότι μόνο ο υπουργός Οικονομικών έχει απομείνει να στηρίζει την πρόταση εξαγοράς. Οι άλλοι υπουργοί που συμμετείχαν, με διάφορα επιχειρήματα, φάνηκαν από έντονα προβληματισμένοι έως και αρνητικοί. Σε αυτό το κλίμα, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες μας, ήταν και ο πρωθυπουργός. Δεν φάνηκε να είναι... ενθουσιασμένος με την πρόταση. Κι όπως όλα δείχνουν, το θέμα θα «παγώσει», με έναν εύσχημο τρόπο, ώστε να μην επηρεαστεί η τραπεζική αγορά και να μη δημιουργηθεί κανένα πρόβλημα στην Τράπεζα Πειραιώς. Το θέμα βέβαια είναι πώς θα αντιδράσει μετά από μια τέτοια εξέλιξη ο Μιχ. Σάλλας, ο οποίος έχει αποδείξει ότι είναι και σκληρός και ευφυής παίχτης στη σκακιέρα των τραπεζικών συναλλαγών. Κι όλοι αναμένουν ποια θα είναι η επόμενη κίνησή του. Διότι άπαντες εκτιμούν ότι σίγουρα θα έχει προετοιμάσει την επόμενη κίνηση, που δεν αποκλείεται να περιλαμβάνει και κίνηση-ματ ή άσο απ' το μανίκι. Σε κάθε περίπτωση την αρχική ευφορία εντός της κυβέρνησης έχει πλέον διαδεχθεί ο οξύς προβληματισμός. Μάλιστα δεν θα ήταν υπερβολή να επισημανθεί ότι υπάρχει έντονος διχασμός, αν και οι περισσότεροι τοποθετούνται μάλλον αρνητικά επί της πρότασης. Ιδιαίτερα σκληρή είναι η αντίδραση των συνδικαλιστών, καθώς και του «ιστορικού» ΠΑΣΟΚ. Μάλιστα ο Γ. Παναγιωτακόπουλος, με οξύτατη δήλωσή του, προειδοποιεί για «Ειδικό Δικαστήριο, που δυστυχώς αυτή τη φορά δεν θα είναι σκευωρία»! Ένα βασικό επιχείρημα, που επικαλούνται όσοι αντιδρούν στην πρόταση, είναι και η προεκλογική εξαγγελία του ΠΑΣΟΚ και προσωπικά του Γιώργου, για έναν πυλώνα μεγάλης κρατικής τράπεζας, που θα μπορεί να παρεμβαίνει σε κρίσιμες περιστάσεις και ο οποίος αντικειμενικά θα μπορούσε να περιλαμβάνει την ΕΤΕ, την ΑΤΕ, το Τ.Τ.
| ||||||||||||
«Στον πάγο» μπαίνει με απόφαση του πρωθυπουργού η αιφνιδιαστική πρόταση του Μιχάλη Σάλλα (που απέδειξε για άλλη μια φορά ότι είναι μεγάλος παίκτης) για την εξαγορά των μεριδίων του Δημοσίου στην ΑΤΕ και το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, αλλά πυροδοτεί δραματικές εξελίξεις στο πολιτικό και τραπεζικό σκηνικό.
Το «κοινωνικό» ΠΑΣΟΚ αντιπροτείνει τη δημιουργία της «Νέας Εθνικής Τράπεζας», με συγχώνευση της ΑΤΕ, του Ταμιευτηρίου, της Τράπεζας Αττικής και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων και στρέφει τα βέλη του στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, ενώ στον τραπεζικό χώρο οι ισχυροί βρίσκονται στα χαρακώματα και η αγορά περιμένει να δει το «Σχέδιο Β» του Μ. Σάλλα να ξεδιπλώνεται, καθώς γίνεται λόγος για μεγάλο «κτύπημα» στην αγορά με είσοδο σημαντικών επενδυτικών κεφαλαίων στην Τράπεζα Πειραιώς. ( Ήδη έχει ακουστεί το όνομα ελληνοαμερικανού επενδυτή.)
Το θρίλερ της μετα-ΔΝΤ εποχής στον τραπεζικό κλάδο πέρασε τις τελευταίες εβδομάδες στην πιο δραματική φάση του, εν όψει των διπλών τεστ κόπωσης, που θα δρομολογήσουν τις διαδικασίες κεφαλαιακής ενίσχυσης και αναδιάρθρωσης του τραπεζικού συστήματος.
Πρώτα η Ευρωπαϊκή Ένωση «τεστάρει» έξι ελληνικές τράπεζες την ερχόμενη Παρασκευή (τα αποτελέσματα θα δημοσιοποιηθούν μετά το κλείσιμο του χρηματιστηρίου, στις 7 μ.μ.) και αμέσως μετά όλες οι ελληνικές τράπεζες θα υποβληθούν σε έλεγχο από την Τράπεζα της Ελλάδος και το υπό ίδρυση Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, που έχει «προίκα» 10 δισ. ευρώ από την «τρόικα», για να υποστηρίξει την κεφαλαιακή επάρκεια του τραπεζικού συστήματος.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», ο Μιχάλης Σάλλας είχε διαμηνύσει (τον τελευταίο μήνα) στο οικονομικό επιτελείο (τον Γ. Παπακωνσταντίνου φωτογραφίζουν, ενώ λένε ότι είχε ενημερωθεί και το Μαξίμου) και την Τράπεζα της Ελλάδος ότι έχει την πρόθεση να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στις κινήσεις αναδιάρθρωσης του τραπεζικού συστήματος. Μάλιστα, για αρκετό καιρό στο παρασκήνιο της αγοράς βρίσκονταν υπό συζήτηση σενάρια συγχώνευσης της Τράπεζας Πειραιώς με την Εθνική και, τελευταία, τριπλής συγχώνευσης Εθνικής - Πειραιώς - Ταμιευτηρίου, με παράλληλη πώληση μέρους της συμμετοχής της ΕΤΕ στην τουρκική Finansbank, τα οποία διέψευσε στις αρχές της εβδομάδας η διοίκηση της Εθνικής Τράπεζας.
Αργά το βράδυ της Τετάρτης ο επικεφαλής του ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Γ. Παπακωνσταντίνου, ο οποίος λίγο νωρίτερα είχε μιλήσει και πάλι στη Βουλή για την ανάγκη συγχώνευσης τραπεζών, με σκοπό τη δημιουργία ισχυρότερων σχημάτων. Ο κ. Σάλλας ενημέρωσε τον υπουργό Οικονομικών για το σχέδιό του, το οποίο επρόκειτο να ανακοινωθεί το πρωί της Πέμπτης και, σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Παπακωνσταντίνου δεν τον αποθάρρυνε, αλλά ούτε και δεσμεύθηκε για αποδοχή της πρότασης. Οι πολέμιοι του υπουργού στην κυβέρνηση, στο ΠΑΣΟΚ και στον χώρο των συνδικαλιστών του τραπεζικού κλάδου λένε ότι ο κ. Παπακωνσταντίνου «έκλεισε το μάτι» στον κ. Σάλλα, επιδιώκοντας να υπάρξει μια καταλυτική κίνηση, η οποία θα ανοίξει τη δημόσια συζήτηση για το μέλλον του τραπεζικού κλάδου και, ιδιαίτερα, για τις δύο μεγάλες κρατικές τράπεζες (ΑΤΕ και Τ.Τ.).
Σύμφωνα με πληροφορίες, στόχος του οικονομικού επιτελείου είναι να επιταχυνθούν οι εξελίξεις και μάλιστα με τρόπο που θα επιτρέψει να απελευθερωθεί η κυβέρνηση από τις προεκλογικές δεσμεύσεις του ΠΑΣΟΚ για «ισχυρό δημόσιο τραπεζικό πυλώνα», ώστε να ανοίξει ο δρόμος για επιθετικές αποκρατικοποιήσεις στο τραπεζικό σύστημα. Από την πλευρά του, ο κ. Σάλλας, όπως αναφέρουν πληροφορίες από τον Όμιλο της Πειραιώς, δεν έκανε την κίνησή του πιστεύοντας ότι έχει εξασφαλίσει την επιτυχία, αλλά γιατί σε κάθε περίπτωση θα έβγαινε κερδισμένος: Σε μια δύσκολη εποχή για τις ελληνικές τράπεζες, θα έκανε μια επίδειξη ισχύος, με την εντυπωσιακή πρόταση εξαγοράς δύο τραπεζών, ενώ παράλληλα θα έβαζε υποψηφιότητα, όποιες και αν ήταν οι αποφάσεις της κυβέρνησης, για πρωταγωνιστικό ρόλο στον επόμενο γύρο αναδιάρθρωσης του τραπεζικού συστήματος. Και πράγματι, ο Μιχάλης Σάλλας στόχευσε διάνα. Απόδειξη η τεράστια προβολή από ΟΛΑ τα ΜΜΕ που πήρε η κίνησή του.
Εκκλήσεις για «ειρήνη»
και αντισυσπειρώσεις
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», η πρόταση Σάλλα προκάλεσε αναβρασμό και αιφνιδίασε τα επιτελεία των μεγάλων τραπεζών, που αμέσως εκδήλωσαν πρόθεση να προχωρήσουν σε εξίσου επιθετικές κινήσεις, με υψηλότερες αντιπροσφορές για τα μερίδια του Δημοσίου στις δύο τράπεζες. Ιδιαίτερα από την πλευρά της Eurobank, που από το απώτερο παρελθόν στόχευε στην εξαγορά του Ταμιευτηρίου, αναμενόταν άμεση αντίδραση με αντιπροσφορά.
Όμως, τελικά οι κινήσεις αυτές «πάγωσαν», με προτροπή και από την Τράπεζα της Ελλάδος, η οποία στην παρούσα φάση δίνει το μήνυμα ότι επιθυμεί μόνο «φιλικές» κινήσεις συγχωνεύσεων και όχι έναν ανοικτό πόλεμο επιθετικών προσφορών.
Την Πέμπτη η κυβέρνηση άρχισε να παρουσιάζει τις πρώτες αρρυθμίες, κατά τη διαδικασία αξιολόγησης της πρότασης Σάλλα. Ενώ αρχικά το υπουργείο Οικονομικών και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, απόντος του Γ. Παπανδρέου, δήλωσαν ότι η πρόταση αξιολογείται, το ίδιο βράδυ ο πρωθυπουργός, αφού ενημερώθηκε σχετικά, αποφάσισε να «βάλει στον πάγο» την πρόταση της Τράπεζας Πειραιώς, χωρίς να την απορρίπτει ευθέως:
• Τις αμέσως επόμενες ημέρες θα προσληφθούν από το υπουργείο Οικονομικών δύο ειδικοί σύμβουλοι, οι οποίοι θα κληθούν να αποτιμήσουν την αξία των περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου στον τραπεζικό τομέα και να αξιολογήσουν όλα τα εναλλακτικά σενάρια:
Από τη δημιουργία τραπεζικού πυλώνα του Δημοσίου, μιας «Νέας Εθνικής Τράπεζας», μέχρι την πλήρη έξοδο του Δημοσίου από το τραπεζικό σύστημα. Οι ίδιοι σύμβουλοι θα φορέσουν το… καπέλο του συμβούλου αποκρατικοποίησης και θα αρχίσουν τη διαδικασία αναζήτησης επενδυτών, αν προκριθεί τελικά (τον Σεπτέμβριο - Οκτώβριο) η λύση της αποκρατικοποίησης.
• Ο πρωθυπουργός, σύμφωνα με πληροφορίες, προς το παρόν διαμήνυσε στους συνεργάτες του ότι δεν αλλάζει η προεκλογική γραμμή υπέρ της δημιουργίας ισχυρού δημόσιου τραπεζικού πυλώνα. Επιπλέον ξεκαθάρισε ότι κάθε κίνηση αποκρατικοποίησης θα πρέπει να γίνει, αν τελικά αποφασισθεί, με συγκροτημένη διαδικασία ανοικτού διαγωνισμού, ώστε να μην υπάρξουν σκιές αδιαφάνειας ή προνομιακής μεταχείρισης συγκεκριμένων τραπεζιτών ή ακόμη και κατηγορίες για κινήσεις που ζημιώνουν τα συμφέροντα του Δημοσίου.
Επιπλέον, σύμφωνα με πληροφορίες, στο Μαξίμου λαμβάνεται σοβαρά υπόψη η άποψη που θα διατυπώσει για το θέμα των τραπεζικών αναδιαρθρώσεων η Κομισιόν, όχι μόνο γιατί η Ελλάδα βρίσκεται υπό την επίβλεψη της «τρόικας», αλλά και επειδή η Επιτροπή έχει εγκρίνει από το φθινόπωρο του 2008 (με πρόσφατη παράταση ως το τέλος του τρέχοντος έτους) το πρόγραμμα κρατικής στήριξης τραπεζών, το οποίο επιβάλλει περιορισμούς στις επεκτατικές κινήσεις όσων τραπεζών έχουν λάβει βοήθεια από το Δημόσιο (η Πειραιώς, σύμφωνα με τις τελευταίες οικονομικές καταστάσεις, έλαβε 3,17 δισ. ευρώ, σε ενισχύσεις κεφαλαίων και ρευστότητας).
Μάλιστα, την ίδια ημέρα που ο κ. Σάλλας ανακοίνωνε την προσφορά του για ΑΤΕ και Τ.Τ. η Κομισιόν έστελνε αυστηρό μήνυμα στις διοικήσεις των τραπεζών που ενισχύονται από τα κράτη. Ενέκρινε πρόγραμμα αναδιάρθρωσης της μεγάλης ιρλανδικής τράπεζας Bank of Ireland, το οποίο περιλαμβάνει σημαντικές πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων και διευκολύνσεις σε μικρούς ανταγωνιστές, δηλαδή κινείται ακριβώς στη λογική του «όποιος λαμβάνει κρατικές ενισχύσεις συρρικνώνεται». Σε καμιά περίπτωση, τονίζουν κυβερνητικά στελέχη, η κυβέρνηση δεν έχει την πρόθεση να επιτρέψει επεκτατικές κινήσεις τραπεζών που έχουν λάβει κρατικές ενισχύσεις, αν αυτό πρόκειται να φέρει τη χώρα σε αντιπαράθεση με την Κομισιόν, σ' αυτή την ιδιαίτερα κρίσιμη στιγμή εφαρμογής του τριετούς σταθεροποιητικού προγράμματος.
Οι αντίπαλοι του Παπακωνσταντίνου
Απέναντι στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, που υπάρχει πλέον γενικευμένη υποψία ότι προωθεί ευρύτατες τραπεζικές αποκρατικοποιήσεις, με το επιχείρημα ότι οι συνθήκες έχουν αλλάξει και πρέπει το Δημόσιο να μαζέψει κεφάλαια από ιδιωτικοποιήσεις και να σταματήσει να ενισχύει με νέο χρήμα τις κρατικές τράπεζες, άρχισε να ορθώνεται από την Παρασκευή μια συμμαχία στελεχών του ΠΑΣΟΚ και συνδικαλιστών, οι οποίοι επιμένουν σθεναρά στην προοπτική της δημιουργίας μιας μεγάλης κρατικής τράπεζας, η οποία θα υποστηρίξει την οικονομία σε μια κρίσιμη στιγμή όπου το τραπεζικό σύστημα αρνείται ή αδυνατεί να προσφέρει ρευστότητα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, αν και κινούνται προς το παρόν ιδιαίτερα προσεκτικά, σταθερά υποστηρίζουν τη μεγάλη συγχώνευση κρατικών τραπεζών η Λούκα Κατσέλη και η Βάσω Παπανδρέου. Η υπουργός Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας ήταν άλλωστε η βασική εισηγήτρια στην προεκλογική περίοδο της πρότασης για δημιουργία μιας ισχυρής κρατικής τράπεζας, ενώ η κ. Παπανδρέου έχει βρεθεί τελευταία απέναντι στον υπουργό Οικονομικών, με τις σκληρές ερωτήσεις της στη Βουλή για τους χειρισμούς της Τράπεζας της Ελλάδος την περίοδο των επιθέσεων στην ελληνική αγορά ομολόγων. Όχι τυχαία ασφαλώς η κ. Κατσέλη και η κ. Παπανδρέου συνάντησαν την Παρασκευή τους συνδικαλιστές του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου, οι οποίοι είχαν αντιδράσει με μια πολύ σκληρή ανακοίνωση την Πέμπτη στην προοπτική ιδιωτικοποίησης της τράπεζας.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ισχυρός υποστηρικτής της πολλαπλής συγχώνευσης κρατικών τραπεζών είναι ο διοικητής της ΑΤΕ, Θ. Πανταλάκης, που παρότι στο παρελθόν είχε συνεργασθεί με τον κ. Σάλλα στην Πειραιώς (ήταν αντιπρόεδρος πριν πάει στην Αγροτική) δεν γνώριζε για την πρόταση που θα κατέθετε την Πέμπτη το «αφεντικό» του Ομίλου Πειραιώς. Ο κ. Πανταλάκης, σε συνάντηση που είχε εκτάκτως την Παρασκευή με τον υπουργό Οικονομικών, ξεκαθάρισε ότι ο ίδιος ήλθε στην ΑΤΕ με εντολή να προωθήσει τη μεγάλη συγχώνευση και αν ο σχεδιασμός της κυβέρνησης έχει αλλάξει, είναι έτοιμος να παραιτηθεί. Ανάλογη ήταν και η άποψη που εξέφρασε ο επικεφαλής του Τ.Τ., Κλ. Παπαδόπουλος, που θεωρείται ότι διατηρεί ισχυρούς δεσμούς με την οικογένεια Παπανδρέου, αντιδρώντας έντονα στην προοπτική ιδιωτικοποίησης και αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο παραίτησής του.
Πάντως, στην αγορά όλοι περιμένουν ότι ο ιδιαίτερα μεθοδικός στις κινήσεις του κ. Σάλλας θα έχει και άλλους «άσους» κρυμμένους στο μανίκι το προσεχές διάστημα, αν όπως όλα δείχνουν η κυβέρνηση απορρίψει ευγενικά την πρότασή του. Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες, βρίσκεται σε ανοικτή γραμμή επικοινωνίας με ισχυρούς κεφαλαιούχους, που είναι έτοιμοι να προσφέρουν νέα κεφάλαια στην Πειραιώς, ώστε να αναδειχθεί πρωταγωνίστρια στις επόμενες κινήσεις αναδιάρθρωσης του τραπεζικού συστήματος, ενώ η τράπεζα έχει τη σταθερή υποστήριξη της οικογένειας Βαρδινογιάννη.
Οι υπόλοιποι ισχυροί τραπεζίτες, στο μεταξύ, παρακολουθούν τις εξελίξεις χωρίς να αναμένεται μέσα στο καλοκαίρι ότι θα προχωρήσουν σε επιθετικές κινήσεις. Η Alpha Bank αντιμετωπίζει τους ελέγχους κεφαλαιακής επάρκειας χωρίς σοβαρούς «πονοκεφάλους», καθώς έχει ολοκληρώσει αύξηση κεφαλαίου το περασμένο καλοκαίρι και έχει μειώσει την έκθεσή της σε κρατικά ομόλογα. Ο Όμιλος Λάτση βρίσκεται σε επαφές με ξένες τράπεζες (μεταξύ των οποίων και μια μεγάλη πολωνική) για συνεργασία με την Eurobank, αλλά οι πληροφορίες της αγοράς αναφέρουν ότι δεν έχει σταματήσει να «φλερτάρει» την Εθνική, που διοικείται άλλωστε από τον κ. Απ. Ταμβακάκη, στέλεχος της εμπιστοσύνης του Σπ. Λάτση, με προηγούμενη θητεία σε υψηλή θέση στον όμιλο. Ο Βγενόπουλος, σύμφωνα με στενότατο συνεργάτη του, δεν πρόκειται να μπει στο παιχνίδι που άνοιξε ο Σάλλας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου