Αυτό που γίνεται τούτες τις μέρες με τους Πόντιους απανταχού της Γης για τη λειτουργία που θα τελέσει ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος στην Παναγία Σουμελά, δεν έχει ματαγίνει, αδέρφια. Ποιος γενικός ξεσηκωμός; Ποια πανστρατιά; Μιλάμε για τη σύγχρονη αργοναυτική εκστρατεία.
Άλλοι μ’ αεροπλάνα, άλλοι με πούλμαν κι άλλοι με Ι.Χ. ετοιμάζονται να κατακλύσουν την περιοχή της Τραπεζούντας για να παρακολουθήσουν την όντως ιστορική (την πρώτη ύστερα από 87 χρόνια) λειτουργία στο ερειπωμένο σήμερα μοναστήρι - σύμβολο του ποντιακού Ελληνισμού. Αν υπήρχε δυνατότητα να βρουν κατάλυμα όλοι όσοι θέλουν να πάνε στον Πόντο, τότε ο αριθμός των προσκυνητών θα ξεπέρναγε τις 20.000. Όμως αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχει ούτε για δείγμα ελεύθερο δωμάτιο σε Τραπεζούντα, Σαμψούντα και Ορντού.
Έτσι, όλα δείχνουν ότι ο αριθμός θα περιοριστεί στις 10.000. Αλλά και αυτοί δύσκολα θα βολευτούν. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Τούρκος δήμαρχος τηςΜατσούκα κάλεσε τους συμπατριώτες του να ανοίξουν τα σπίτια τους και να φιλοξενήσουν τους προσκυνητές από την Ελλάδα και τον ρωσικό Πόντο.
Είναι γεγονός ότι από την τούρκικη πλευρά (κυβέρνηση, νομάρχης, δήμαρχοι) τηρείται στο ακέραιο η συμφωνία του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου και του υπουργού Πολιτισμού Ερτογρούλ Γκιουνάι, που προβλέπει ότι αυτή η λειτουργία θα τελείται κάθε Δεκαπενταύγουστο στο μοναστήρι που σήμερα λειτουργεί ως μουσείο. Οι Τούρκοι λένε ανοικτά – όχι μόνο οι επίσημοι στην Άγκυρα, αλλά και οι ντόπιοι παράγοντες και κυρίως οι επιχειρηματίες του τουρισμού – ότι περιμένουν πολλά οικονομικά οφέλη από τους επισκέπτες που θα μπορούν ελεύθερα να πηγαίνουν στο μοναστήρι.
Και όχι μόνο αυτό. Ακόμη και σε πολιτικό επίπεδο το κέρδος για την Άγκυρα ελπίζουν να είναι μεγάλο, αφού θα φανεί στα μάτια των Ευρωπαίων ότι είναι μια χώρα όπου η ανεξιθρησκία αρχίζει πλέον να αποτελεί κανόνα. Γι’ αυτό τα αστυνομικά μέτρα θα είναι αυξημένα, ώστε να μη δοθεί η ευκαιρία σε ακροδεξιούς, όπως οι Γκρίζοι Λύκοι, να δημιουργήσουν προβλήματα που θα βλάψουν την εικόνα της χώρας.
Συστάσεις... κοσμιότητας
Το ίδιο ευχαριστημένοι είναι και στο Φανάρι για την πρώτη λειτουργία από το 1923, οπότε με την ανταλλαγή των πληθυσμών έφυγε και ο τελευταίος καλόγερος από το μοναστήρι. Μόνη έγνοια των Φαναριωτών είναι μην υπάρξει κανένας Ελληναράς και διαταράξει το κλίμα, όπως έγινε πέρσι σε επίσκεψη Ρώσων προσκυνητών υπό τον βουλευτή της ρωσικής Δούμας Ιβάν Σαββίδη(ξέρετε, αυτόν που ήθελε να αγοράσει και τον ΠΑΟΚ).
Τότε κάποιοι, μαζί με τον εθνικό νομάρχη Παναγιώτη Ψωμιάδη, άρχισαν να ψέλνουν τον εθνικό ύμνο και παραλίγο να γίνει του Κουτρούλη ο γάμος με τους Τούρκους φύλακες και υπεύθυνους του μουσειακού χώρου. Αυτήν τη φορά, λένε στο Φανάρι, δεν θα υπάρξει πρόβλημα, γιατί έχουν γίνει σε όλους οι «δέουσες συστάσεις». Ακούγεται μάλιστα ότι και ο Ψωμιάδης θα απουσιάζει.
Ιδιαίτερες συστάσεις από το Φανάρι γίνονται στους προσκυνητές να αποφεύγουν να τρώνε και να πίνουν δημόσια, γιατί από την Τρίτη άρχισε η ιερή περίοδος του Ραμαζανιού για τους μουσουλμάνους, οι οποίοι από την ανατολή μέχρι τη δύση του ήλιου για τριάντα μέρες δεν βάζουν ούτε σταγόνα νερό ούτε μπουκιά στο στόμα τους.
Μαζί με τον Βαρθολομαίο και τους Φαναριώτες μητροπολίτες, αρχιμανδρίτες, παπάδες και διάκους θα πάνε και δεσποτάδες από την Ελλάδα: Ο ποντιακής καταγωγής Δράμας Παύλος (πριν εκλεγεί μητροπολίτης ήταν ηγούμενος του μοναστηριού της Παναγίας Σουμελά στο Βέρμιο, όπου φυλάσσεται και η εικόνα της) και ο Νεαπόλεως Βαρνάβας, μικρασιατικής καταγωγής και αυτός. Παρών θα είναι και ο «υπουργός Εξωτερικών» του Πατριαρχείου της Μόσχας, μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίων.
Η λειτουργία, που θα μεταδοθεί από την ΕΤ3 (και δορυφορικά από τον δορυφόρο Hellas Sat σε Ευρώπη, Ασία μέχρι το Αφγανιστάν και τη Μέση Ανατολή), θα τελεστεί στον περίβολο της Μονής, γιατί το καθολικό (έτσι λέγεται ο κεντρικός ναός στα μοναστήρια) είναι μικρό, και θα την παρακολουθήσουν περίπου 500 με 600 προσκυνητές με ειδικές κάρτες που έχει παραλάβει το Πατριαρχείο.
Οι υπόλοιποι προσκυνητές θα παρακολουθήσουν τη λειτουργία έξω από το μοναστήρι, όπου θα υπάρχουν γιγαντοοθόνες. Όταν τελειώσει η λειτουργία, θα μπουν κι αυτοί με τη σειρά τους και κατά ομάδες μέσα για να προσκυνήσουν. Στο ζήτημα των καρτών παραλίγο να γίνει μπέρδεμα με τον Ιβάν Σαββίδη, που απαίτησε να πάρει 600 για τους Πόντιους που θα μεταφέρει από τη Ρωσία (γνωστά ελληνικά μπερδέματα πρωτοκαθεδρίας και τζάμπα μαγκιάς κι ελληνικότητας). Όμως και αυτό το πρόβλημα φαίνεται ότι ξεπεράστηκε...
Πώς έφτασε η εικόνα στην Ελλάδα μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή.
Το 1923, με την ανταλλαγή των πληθυσμών, το ιστορικό μοναστήρι στο όρος Μελά κοντά στην Τραπεζούντα (το όνομα Σουμελά ετυμολογικά προέρχεται από το ποντιακό «σου – στου – Μελά) εγκαταλείφθηκε. Φεύγοντας οι μοναχοί έκρυψαν την εικόνα σε ένα σημείο κοντά στο μοναστήρι, το οποίο μετά την εγκατάλειψή του λεηλατήθηκε από τους Τούρκους και καταστράφηκε. Ο μητροπολίτης Τραπεζούντος Χρύσανθος (ο μετέπειτα αρχιεπίσκοπος), ο οποίος είχε εγκατασταθεί στην Αθήνα ως αποκρισσάριος του Πατριαρχείου, έθεσε το θέμα της μεταφοράς της εικόνας στην Ελλάδα στον Ελευθέριο Βενιζέλο.
Ο Βενιζέλος συζήτησε και αυτό το θέμα με τον Τούρκο πρωθυπουργό Ισμέτ Ινονού στην Άγκυρα, όπου στις 30 Οκτωβρίου 1930 υπέγραψαν σύμφωνο φιλίας, ουδετερότητας και διαιτησίας. Το θέμα ξανασυζητήθηκε και στην επίσκεψη του Ινονού στην Αθήνα το 1931 και ο Τούρκος πρωθυπουργός έδωσε την άδεια να πάει καλόγερος της Μονής στο ερειπωμένο μοναστήρι για να βρει την εικόνα. Την αποστολή αυτή ανέλαβε ο πρόσφυγας μοναχός Αμβρόσιος,που πήγε με συνοδεία Τούρκων αστυνομικών, βρήκε το κιβώτιο με την εικόνα και άλλα κειμήλια και τα μετέφερε στην Ελλάδα.
Αρχικά η εικόνα τοποθετήθηκε στο Βυζαντινό Μουσείο. Το 1951 αποφασίστηκε να ιδρυθεί μοναστήρι αφιερωμένο στην Παναγία Σουμελά, στοΒέρμιο. Έτσι η εικόνα μεταφέρθηκε εκεί, όπου παραμένει μέχρι σήμερα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου