ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΘΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ «ΙΩΝ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ»
ΑΝΟΙΚΤΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ
«Έθνος - Κράτος - Πολιτισμός: η Έξοδος από την Κρίση»
Καταπληκτική επιτυχία σημείωσε η ανοικτή συζήτηση που διοργάνωσε την
17η Δεκεμβρίου 2008 στις εγκαταστάσεις του το Ινστιτούτο Εθνικών και
Κοινωνικών μελετών «Ίων Δραγούμης» (Φιλελλήνων 7) με θέμα «Έθνος -
Κράτος - Πολιτισμός: η Έξοδος από την Κρίση», και με πλήθος κόσμου να
παρακολουθεί εκτός της αιθούσης η οποία ήταν κατάμεστη από τους
συμμετέχοντες στην εκδήλωση. Στην συζήτηση, την οποία συντόνισε ο
δημοσιογράφος Βαγγέλης Παπαδόπουλος, συμμετείχαν κατ' αλφαβητική σειρά
οι Αλέξανδρος Βέλιος, δημοσιογράφος, Γιάννης Γλέζος, μουσικοσυνθέτης,
Χρήστος Γούδης, καθηγητής Πανεπιστημίου, Σάββας Καλεντερίδης,
αντισυν/χης ε.α., συγγραφέας-εκδότης, και Θεοδόσης Πελεγρίνης,
καθηγητής Πανεπιστημίου. Ακολούθησαν πολλές τοποθετήσεις και ερωτήσεις
επί του θέματος, σε μία εκδήλωση που διήρκεσε συνολικά άνω των τριών
ωρών. Μεταξύ των διακεκριμένων προσωπικοτήτων που έδωσαν το παρόν ήσαν
και οι βουλευτές του Λαϊκού Ορθόδοξου Συναγερμού Θάνος Πλεύρης και
Ηλίας Πολατίδης, οι καθηγητές Πανεπιστημίου Λεωνίδας Ρεσβάνης, Αντώνης
Βαρδουλάκης, Σταύρος Παπαμαρινόπουλος, Κώστας Ρωμανός, Παναγιώτης
Νιάρχος, ο επίσης καθηγητής Πανεπιστημίου πατήρ Γεώργιος Μεταλληνός, ο
ναύαρχος Νικόλαος Αρτεμάκης, η γλύπτρια Ναταλία Μελά, ο σκηνοθέτης
Δήμος Θέος, οι διευθυντές Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και
του «Δημοκρίτου» Κώστας Κεφαλάς και Γιώργος Τσιρόπουλος, ο ιστορικός
Ήρκος Αποστολίδης, ο διευθυντής του Κέντρου Επισκεπτών του
Αστεροσκοπείου Πεντέλης Νίκος Ματσόπουλος, ο εκδότης του περιοδικού
«Ιχώρ» Γιώργος Τσαγκρινός, ο φιλόλογος Πάνος Μητροπέτρος, ο
επιχειρηματίας Δημήτρης Ζερβός και οι δημοσιογράφοι Αλέκος
Χρυσανθακόπουλος (τ. βουλευτής), Λεωνίδας Αποσκίτης, Γιώργος
Καρποδίνης και Δημήτρης Γιαννόπουλος.
Ομιλία του Προέδρου του Ινστιτούτου Εθνικών και Κοινωνικών Μελετών
«Ίων Δραγούμης», Χρήστου Γούδη
ΕΘΝΟΣ - ΚΡΑΤΟΣ - ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ: Η ΕΞΟΔΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ
Χρίστος Γούδης
Καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών
Πρόεδρος Ινστιτούτου Εθνικών και Κοινωνικών Μελετών «Ίων Δραγούμης»
Θα επιχειρήσω να θέσω το πλαίσιο της σημερινής ανοικτής συζήτησης με
θέμα: «Έθνος-Κράτος-Πολιτισμός: η έξοδος από την κρίση», με βάση
ορισμένους πολιτικούς στοχασμούς, που λεπτομερειακά έχω ήδη εκθέσει
στο δοκίμιό μου «η Ανατομία της Δεξιάς» με συνοδευτικό υπότιτλο:
Κριτική μιας σύμμεικτης ιδεολογίας καθαρού λόγου και «παράνοιας», το
«παράνοιας» σε εισαγωγικά.
Η σχέση του έθνους με το κράτος αποτελεί μία πολυμορφική συνάρτηση
εξαρτώμενη από την εκάστοτε βαρύτητα των κύριων χαρακτηριστικών τους
(γλώσσα, φυλή, θρησκεία, πολιτισμική παράδοση και μεταφυσικό υπόβαθρο,
για το έθνος, και αντιστοίχως, γεωγραφική έκταση, πληθυσμός, μονοπώλιο
θεσμικής βίας για την επιβολή της εννόμου τάξεως σε συγκεκριμένη
γεωγραφική επικράτεια, για το κράτος). Η ταύτιση της έννοιας έθνους
και κράτους δεν είναι ασυνήθης όπως για παράδειγμα στο όνομα του
Οργανισμού των 'Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) για τον οποίο έθνος και κράτος
υπονοείται ως ταυτόσημο. Όμως υπάρχει σωρεία παραδειγμάτων που μπορούν
να καταδείξουν τη διαφορά τους. Ένα τέτοιο χαρακτηριστικό παράδειγμα
είναι οι Καταλανοί που αυτοπροσδιορίζονται ως έθνος με βάση τη γλώσσα
τους (διαφορετική από τα ισπανικά της Καστίλλης) οι οποίοι μ'αυτό το
κριτήριο δεν θα έπρεπε να είναι μέρος του ισπανικού κράτους, ενώ ο
μισός πληθυσμός της Καταλωνίας που μιλά τα ισπανικά της Καστίλλης δεν
θα έπρεπε να είναι Καταλανοί. Αντίθετα, με το ίδιο κριτήριο το Μεξικό
και η Αργεντινή που μιλούν ισπανικά θα έπρεπε να ανήκουν στο ισπανικό
έθνος.
Η σύγχυση προέρχεται λόγω του ότι το κράτος (stato), όπως το
προδιέγραψε ο Niccoló Machiavelli και το περιέγραψε ο Thomas Hobbes
υπό τη μορφή του απόλυτου και ακατανίκητου κυρίαρχου θαλασσίου
τέρατος, του «Λεβιάθαν», είναι απτό, προσδιορισμένο, και μετρήσιμο
μέσα από τη δύναμη της κρατικής σκοπιμότητας (raison d' état), αλλά
και τις εκφάνσεις και το βεληνεκές της ισχύος του (ψυχρές αξίες), ενώ
το έθνος (natio), νοούμενο ως «κοινότητα πεπρωμένου»
(Schicksalsgemeinschaft), ως έκφραση «γενικής βούλησης του λαού»
(Volonté Générale κατά Rousseau) και ως «κοινότητα παρελθόντος και
παρόντος», είναι περισσότερο πτητικό, ονειρικό και άϋλο (θερμές
αξίες), κάτι σαν τον Θεό που δεν τον βλέπεις, δεν τον ακούς, απλά τον
πιστεύεις. Έτσι και σ' αυτήν την περίπτωση, για τον πιστό είναι
πασιφανές, για τον αγνωστικιστή αόρατο.
Σήμερα αποτελεί κοινή συνείδηση στους ιδεολόγους του συντηρητισμού ότι
το Κράτος, θεμέλιο και θεσμική πλατφόρμα του Έθνους, είναι αναγκαίο να
διέπεται όχι μόνο από ορθολογισμό αλλά και από συναίσθημα και
πνευματικότητα, διότι είναι υπεύθυνο για την διαμόρφωση των οριζόντων
του αύριο. Και οι ορίζοντες του αύριο απαιτούν όραμα, φαντασία και
υπερβατικότητα. Γιατί το Κράτος, δομημένο σε ένα πλέγμα ηθικών αξιών,
οφείλει να εμπνέει την «αίσθηση του προορισμού», πέραν και έξω από την
όποια εργαλειακή πολιτική διαχείρισης της οικονομικής και κοινωνικής
πραγματικότητας («ηθικό κράτος», Giovanni Gentile). Οφείλει να παρέχει
στους πολίτες του έννοια και λόγους υπάρξεως, όχι μόνο μέσα υπάρξεως.
Και οι πράξεις του, για να θεμελιώνουν την έννοια της υπάρξεώς του,
οφείλουν να έχουν μεταφυσικό υπόβαθρο αλλά και κίνητρα πολύ
ευγενέστερα των οικονομικών (παιδεία-πολιτισμός). Διότι το ζητούμενο
μίας ανώτερης ανθρώπινης ηθικής τότε μόνο μπορεί να αναδυθεί και να
καταστεί πλαίσιο αναφοράς στην καθημερινότητα της ζωής μας, όταν
διαπεράσει τα επιχρίσματα και τις διαστρωματώσεις της ψυχρής λογικής
(με τον πεπερασμένο ορίζοντά της των ατομικών συμφερόντων), και
ενσταλαχθεί στα ενδότερα του ανθρώπινου ψυχισμού μέσα από την
διαπλαστική δύναμη των μορφωτικών και πολιτιστικών αξιών που οδηγούν
στη σφυρηλάτηση του χαρακτήρα του ανθρώπου και την αναγωγή της
αξιοπρέπειάς του σε υπέρτατο αγαθό (ο συντηρητισμός ως στάση ζωής,
Raymond Aron).
Από την άλλη πλευρά των ιδεολόγων του φιλελευθερισμού, είναι σαφές ότι
ακόμη και η «οριοθετημένη» ελευθερία του ατόμου, στην ουσία δηλαδή
αυτή καθεαυτή η αντίληψη της αστικής ελευθερίας, κινδυνεύει από την
ανήθικα διαμορφούμενη οικονομική ανισότητα, κυρίως μέσα από την
υπερεθνική νομιμοποίηση της παρασιτικής τοκογλυφίας των τραπεζικών
κατεστημένων και τα διεθνή κερδοσκοπικά παιχνίδια διακίνησης του
χρηματιστηριακού μη-παραγωγικού χρήματος, το οποίο περιφέρεται στον
πλανήτη δίκην περιπλανώμενου Ιουδαίου (ο θρύλος του Εβραίου που
περιπλανάται στη Γη χωρίς να πεθαίνει ποτέ). Διότι η οικονομική
συνωμοσία των ολίγων οδηγεί στην εξύφανση και επικυριαρχία ενός
παγκόσμιου «χρηματαρπακτικού πλέγματος» (cash nexus) τo οποίo
απλώνεται στον πλανήτη σαν ιστός αράχνης, πνίγοντας τις οικονομικές
και συνακόλουθα τις κοινωνικές και πνευματικές ελευθερίες των πολλών,
και ακυρώνοντας στην πράξη την πεμπτουσία του κανονιστικού
φιλελευθερισμού ο οποίος στοχεύει σε μια γενικευμένη μαζική ελευθερία,
μέσω της οποίας επιδιώκει «το μέγιστο καλό για τον μέγιστο δυνατό
αριθμό ανθρώπων»
Το ζητούμενο στον σύγχρονο φιλελευθερισμό είναι η τήρηση ενός κώδικα
ηθικής των συναλλαγών και η επιβολή του μέτρου στην αξία του χρήματος.
Εκείνο που επιζητά κανείς, σε μια σωστική προσπάθεια αυτορύθμισης ενός
«εν δυνάμει» αυτοκαταστροφικού συστήματος εάν αυτό αφεθεί ανεξέλεγκτο,
είναι η αναγωγή του στις ιδρυτικές αρχές, η συνακόλουθη
συνειδητοποίηση της κανονιστικής του ηθικής εκ μέρους των κοινωνικών
διαστρωματώσεων που αναλλώνουν τη ζωή τους σε δραστηριότητες
ελεγχόμενες από τον οικονομισμό, και η επιστροφή τους στα φωτεινά
παραδείγματα των μεγάλων εθνικών ευεργετών που βρίθουν στην ιστορία
της ανθρωπότητος. Επιζητά την διαμόρφωση μιας εθνικής και πολιτιστικής
συνείδησης των ανθρώπων του πλούτου, όμοιας με αυτών που στο πρόσφατο
παρελθόν, κατά τον 19ο αιώνα, θυσίασαν τις περιουσίες τους για να
ιδρύσουν και στηρίξουν την Φιλική Εταιρεία και τον
εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων, αυτών που δώρησαν τον πλούτο
τους για την ανοικοδόμηση της νεώτερης Ελλάδας, αλλά και γενικώτερα,
πέραν των στενών μας συνόρων, όλων αυτών που υπήρξαν στη διεθνή
ιστορία της ανθρωπότητος μαικήνες του πολιτισμού. Αυτών που με την
στήριξη και την ωσμωτική τους επικοινωνία με τον χώρο της κουλτούρας
βοήθησαν καθοριστικά στην ανθοφορία των Γραμμάτων και των Τεχνών.
Αυτοί ήσαν πράγματι μεγάλοι. Όμως «ότι είναι μεγάλο πεθαίνει, αν αυτοί
που το κληρονομούν είναι μικροί» (Oswald Spengler). Και όταν η ηθική
τάξις δεν είναι «εν τάξει», ζητά επανάταξη. Γι'αυτό και επιζητά κανείς
σήμερα εμπόρους, βιομηχάνους και επιχειρηματίες με κοινωνική
συνείδηση, αισθητική αντίληψη και ποιητικές ευαισθησίες. Ζητά την
θέσπιση εταιρικών δομών με αυξημένη «εταιρική κοινωνική ευθύνη», η
οποία να οδηγεί σε μια εκούσια αναδιανομή του πλούτου, μέσα από
προσφορές κληροδοτημάτων στην κοινωνία, σε τομείς όπως η παιδεία, η
υγεία, η έρευνα, και ο πολιτισμός. Γιατί σε τελευταία ανάλυση ο
άνθρωπος δεν είναι ότι έχει, αλλά ότι ξέρει, ότι σκέφτεται και ότι
αισθάνεται. Ο φιλελευθερισμός χρειάζεται σήμερα να επαναπροσδιορισθεί
μέσα από μια ριζοσπαστική κλίμακα αξιών βασισμένη σε μια σύγχρονη
αξιοκρατική και αισθητική επαναδιατύπωση. Χρειάζεται λιγότερο
«οικονομισμό» και περισσότερη «ποίηση». Γιατί η ποίηση των
διανοουμένων θερμαίνει και ευαισθητοποιεί τον άνθρωπο απέναντι σε
μείζονα πλανητικά προβλήματα, που είναι άμεσα συνυφασμένα με την
ύπαρξη και την ελευθερία του. Και γιατί η μακροπρόθεσμη κυριαρχία
επιτυγχάνεται στο ιδεολογικό επίπεδο, στο πεδίο της διανόησης και της
ηθικής (Antonio Gramsci). Αρκεί οι διανοούμενοι να μην προδώσουν τον
αγώνα τους. Σ' αυτούς συγκαταλέγονται και οι δημοσιογράφοι που,
σύμφωνα με τον Alexis de Tocqueville, μπορεί να μην είναι μεγάλοι
συγγραφείς, όμως μιλούν τη γλώσσα της πατρίδας τους κι έχουν τον τρόπο
να ακουσθούν.
Ας μη ξεχνάμε ότι η αυθεντική διανόηση δεν παύει ποτέ να είναι το
ισχυρότερο εκρηκτικό, ικανό να αναδείξει την κρίση που θα επιφέρει την
«εποικοδομητική καταστροφή» (Joseph Schumpeter). Την διατάραξη δηλαδή
σε πλανητική κλίμακα της κοινωνικής ειρήνης των ολιγάριθμων βολεμένων
συμφερόντων, μέσα από την αποκάλυψη του μη-παραγωγικού κερδοσκοπικού
παρασιτισμού μιας ολιγαρχίας συγκεκριμένων και με συγκεκριμένα
χαρακτηριστικά προσώπων που βρίσκονται πίσω από αυτά, και την έκθεση
και δημόσια καταγγελία των ιδιοτελών ενεργειών τους στο κοινωνικό
σύνολο (urbi et orbi). Η απαξίωση των «αρπακτικών» αντικοινωνικών
πράξεών τους και ο συνακόλουθος κοινωνικός τους αποκλεισμός (με τη
συνεχή επισήμανση και την ευρύτερη συνειδητοποίηση ότι ο σκύλος της
αραβικής παροιμίας - που επειδή έχει λεφτά προσφωνείται σαν
«εξοχώτατος κύριος σκύλος» - δεν είναι παρά σκύλος) αποτελούν
προϋπόθεση sine qua non για να ανοίξει ο δρόμος για νέες ιδέες, νέα
ηθική και νέες δραστηριότητες, ισορροπώντας «ανάμεσα σ'αυτό που πρέπει
να διατηρηθεί από το παρελθόν και σε αυτό που πρέπει να κερδηθεί στο
μέλλον» (Gabriele D'Annunzio). Χρειάζεται θέλησις. Όπου υπάρχει
θέλησις υπάρχει δύναμις (Der Wille zur Macht, Nietzsche). Και όπου
υπάρχει δύναμις υπάρχει δρόμος.
Η πνευματική δύναμη τολμά και εκδηλώνεται ενάντια σε όλα. Κρατώντας το
φραγγέλιο για να διώξει τους εμπόρους του Ναού που θέλουν να πουλήσουν
τα πάντα, έτοιμη να γκρεμίσει τον ίδιο τον Ναό και σε τρεις μέρες να
τον ξαναχτίσει. Επάνω σε διαφορετικά θεμέλια, βαθύτερα και ισχυρότερα,
που θα τον μετατρέψουν εκ νέου σε Ναό της Σοφίας. Εκεί όπου το χρήμα
παύει να μετρά και να μετριέται. Γιατί στο βασίλειο των κατακτήσεων
της Γνώσης «δεν υπάρχει βασιλική (εύκολη, εξαγορασμένη, αργυρώνητη)
οδός για την Γεωμετρία», και γι'αυτό η έννοια του χρήματος χάνει το
νόημά της. Εκεί οι άϋλες αξίες του πνεύματος εκμηδενίζουν το «άϋλο
χρήμα» της σύγχρονης υλικής ευμάρειας, και αναπέμπουν στην αναβίωση
της «δωρικής ηθικής» των νομοθετημάτων του Λυκούργου, στην Σπάρτη του
«μολών λαβέ» και του «καταφρονείν των ηδονών», σύμφωνα με την οποία η
συσσώρευση πλούτου από τους πολίτες ήταν αδύνατη (λόγω του μεγέθους
και του βάρους του νομίσματος) και ο όποιος παράνομος πλουτισμός τους
το μόνο που διασφάλιζε ήταν μία «ελεύθερη πτώση» στον Καιάδα.
Όπως έχουν τα πράγματα, ο κόσμος του σήμερα, στον οποίο έχει θεσμικά
επιβληθεί ως «δίκαιον» το «της καθεστηκυίας αρχής συμφέρον», σε κάνει
να μην θέλεις να συγχρωτίζεσαι μαζί του. Να μην θέλεις να είσαι εκεί
που είναι οι άλλοι, οι συμβατικοί και συμβιβασμένοι. Σε σπρώχνει να
είσαι «αλλού». Μπροστά, πίσω ή πλάϊ δεν έχει σημασία, αρκεί να είσαι
«αλλού» (Drieu La Rochelle). Και όπως είναι σήμερα τα πράγματα αξίζει
να είσαι «αλλού», αρκεί να μην υποτάσσεσαι στις νόρμες της σημερινής
«κοινωνίας των ακρίδων». Κρατώντας πάντα ζωντανό μέσα σου αυτό που ο
Ρένος Αποστολίδης χαρακτήρισε ως «την απειλή μιας απρόσμενης Άνοιξης».
Περιμένοντας τον καιρό και τον χρόνο.
Στο κάτω-κάτω ο χρόνος δεν είναι παρά η μαγική διάσταση για να μην
γίνονται όλα τα πράγματα με μιας. Κι αν δεν σ'αρέσει ο καιρός,
περίμενε πέντε λεπτά. Θ'αλλάξει. Και τότε:
Άξιον εστί το χώμα που ανεβάζει
μιαν οσμή κεραυνού σαν από θειάφι
του βουνού ο πυθμένας, όπου θάλλουν
οι νεκροί, άνθη της αύριον
Ένας από αυτούς τους νεκρούς που θάλλουν στου βουνού τον πυθμένα,
έτοιμοι να προβάλλουν ξανά από το ηφαίστειο που κοχλάζει στα σπλάχνα
του, αποτύπωσε κάποτε με ενάργεια, μέσα από τα μάτια της νιότης του
και τα λόγια της αθωότητάς του, την κατάσταση που βιώνουμε, και το τι
χρειάζεται για την ανατροπή της.
«Σήμερα η κατάσταση είναι κρίσιμη…Μου φαίνεται ότι η χώρα ψυχορραγεί.
Η απελπισία είναι μεγάλη. Ποιος μπορεί να την εξαλείψει; Η κυβέρνησή
μας βασίζεται στη διαφθορά και στα ρουσφέτια. Ποιος μπορεί να το
αλλάξει αυτό; …Πού είναι οι άνδρες οι έτοιμοι να θυσιαστούν για το
ιερό χώμα της πατρίδος; Πού είναι οι άνδρες οι έτοιμοι να δώσουν τη
ζωή τους για την ανεξαρτησία της χώρας; Πού είναι αυτός ο οποίος θα
αναδημιουργήσει τη χώρα ώστε να μπορέσει ο αδύναμος και ταπεινωμένος
να σηκωθεί όρθιος, να ζήσει ελεύθερος και ανεξάρτητος; Πού είναι η
αξιοπρέπεια; Πού είναι ο εθνικισμός; Όλα αυτά έχουν χαθεί, και το
έθνος κοιμάται όπως οι άνθρωποι στο Σπήλαιο.
»Ποιος μπορεί να αντισταθεί σήμερα; Ποιος μπορεί να παρενοχλήσει; …Οι
άνθρωποι ξέρουν μόνο να κολακεύουν… Χρειάζονται έναν αρχηγό που θα
τους ενθαρρύνει να παλέψουν για τη χώρα τους. Αυτός θα γίνει τότε
κεραυνός και θα κάνει τα οικοδομήματα της καταπίεσης να κλονιστούν
συθέμελα».
Γιατί, «ως ελάλησε» και ο μεγάλος αινικτής, ο «οχλολοίδωρος»
Ηράκλειτος: «Τα πάντα οιακίζει ο κεραυνός». Στην ερώτηση λοιπόν «τι
χρειάζεται για την έξοδο από την κρίση», η απάντηση είναι απλή,
τραχεία, αφοριστική, και ευαγγελική: «Ενός εστί χρεία».
ΕΡΗΜΗ ΧΩΡΑ
Ελλάς, το μεγαλείο σου βασίλεμα δεν έχει
και δίχως νέφια τους καιρούς η δόξα σε διατρέχει
κι όσες φορές ο ήλιος σου να σε φωτίσει ερθεί
θε να σε βρεί πεντάμορφη, στεφανωμένη, ορθή
Λορέντζος Μαβίλης
Η χώρα μας τις τελευταίες ημέρες, εθισμένη από την μακρόχρονη εκτροφή
της με την πνευματική θαλιδομίδη του εθνομηδενισμού και του
ευρωπαρασιτισμού, και αναβράζουσα (δικαίως) από τις πάσης φύσεως
οικονομικές και πολιτικές πομφόλυγες των διαχειριστών της εξουσίας,
«βλακίεται και μαλακίεται» (Βησσαρίων). Η κοινωνία μας διακατεχόμενη
από τα ψυχεδελικά σύνδρομα του «προοδευτικού» παιδισμού, του
φαντασιακού αναρχισμού, της ιδεοληψίας περί του ηρωϊκού μεγαλείου των
βλαστών της, και της μανίας καταδιώξεως από απροσδιόριστες (αλλά
υπαρκτές;) δυνάμεις του σκότους, αυτοϋβρίζεται, αυτοεξευτελίζεται,
αυτοκαταστρέφεται, αυτοτιμωρείται, και αυτοβυθίζεται.
Η «εξέγερση των παίδων» των βολεμένων νεοαστών, ενάντια στο
«φαίνεσθαι» της βιτρίνας που όμως κατά κόρον υιοθετούν στην
καθημερινότητα του «είναι» τους, ξεκίνησε με πυροκροτητή την ακραία
βιαιοπραγία ορισμένων γόνων των λαϊκών στρωμάτων, που κατά συντριπτική
πλειοψηφία επανδρώνουν τις τάξεις των κατασταλτικών δυνάμεων της
(ανύπαρκτης) τάξεως. Το εκρηκτικό αυτό μίγμα το συγκροτούμενο από τα
εύοσμα νεαρά άνθη της αστικής προπέτειας, αναίδειας και αυθαιρεσίας
(των μαμάδων και των μπαμπάδων τους), την ψυχοτροπική χλωρίδα των εν
διεγέρσει συνασπισμένων ουτοπιστών (της «έκστασης» και της
ονειροβασίας), το κουτόχορτο των αφελών συνοδοιπόρων (του «ήμουν κι
εγώ εκεί»), και τα αγριόχορτα του βουνού και του κάμπου (της
αρματωλικής παράδοσης), σε συνδυασμό με την διανοητική καχεξία των
ραδιοτηλεοπτικών ωδικών πτηνών («ακόμη ένας φλεγόμενος κάδος
σκουπιδιών, η «στιγμή της αλήθειας» επέστη, τώρα διάλειμμα για
διαφημίσεις») και την συνακόλουθη επέλαση λεηλασίας των
μεταναστευτικών ακρίδων («γιούρια-γιούρια στον ταβλά με τα
κουλούρια»), κινδυνεύει να μεταλλάξει την Ελλάδα σε Αίγυπτο.
Όμως η Αίγυπτος για να κυβερνηθεί, χρειάσθηκε μία αλβανική δυναστεία
με τελευταίο απόγονο τον Φαρούκ, ή έναν οραματιστή του αραβικού
εθνικισμού με πρώτο διδάξαντα τον Νάσερ. Το ερώτημα είναι: θέλουμε η
χώρα μας να γίνει Αίγυπτος;
Χρήστος Γούδης
Καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών
Πρόεδρος Ινστιτούτου Εθνικών και Κοινωνικών Μελετών «Ίων Δραγούμης»
Υπέρ Πατρίδος
Στην κυριακάτικη «Καθημερινή» της 23ης Νοεμβρίου 2008 δημοσιεύθηκε
άρθρο του Καθηγητή Θάνου Βερέμη υπό τον τίτλο «Περί πλειοδοσίας και
μειοδοσίας». Το άρθρο αρχίζει με την ρήση του Ταλλεϋράνδου σύμφωνα με
την οποία «η πατριωτική πλειοδοσία αποτελεί το τελευταίο καταφύγιο των
απατεώνων». Όμως ο κ. Βερέμης δεν θα πρέπει να ξεχνά το λεχθέν για τον
Ταλλεϋράνδο, ότι δηλαδή «τον αγόρασαν όλοι, αλλά τους πρόδωσε όλους,
μόνο τη μάνα του δεν πρόδωσε γιατί ήταν ορφανός», καθώς επίσης και την
λαϊκή ρήση ότι «την προδοσία πολλοί αγάπησαν, τον προδότη ουδείς». Και
επειδή αρέσκεται σε αφορισμούς γαλλικής προέλευσης να του υπενθυμίσω
το του ποιητή Πωλ Βαλερύ: «Σώφρονες είχαμε πολλούς, κανείς από αυτούς
δεν έχυσε το αίμα του για την πατρίδα».
Χρήστος Γούδης
Καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών
Πρόεδρος Ινστιτούτου Εθνικών και Κοινωνικών Μελετών «Ίων Δραγούμης»
Εκπομπές του Ινστιτούτου Εθνικών και Κοινωνικών Μελετών «ΊΩΝ
ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ» στο ΤΗΛΕΑΣΤΥ
Το Ινστιτούτο Εθνικών και Κοινωνικών Μελετών «ΊΩΝ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ»
παρουσιάζει κάθε Δευτέρα από 1.30 μ.μ. - 2.30 μ.μ. στο Τηλεάστυ την
εβδομαδιαία εκπομπή του "Όσοι Ζωντανοί".
Τις εκπομπές μπορείτε να τις παρακολουθήσετε στο ιστολόγιο
Οι προηγούμενες εκπομπές (με τα έντονα γράμματα), που μπορείτε να δείτε είναι:
1. ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ - ΙΣΤΟΡΙΑ: Ιστορική ανασκόπηση με τον Χρίστο Γούδη 14/04/2008.
2. ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ - ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ: Οι τελευταίες εξελίξεις με τον Χρίστο
Γούδη 21/04/2008.
3. ΠΑΡΑΘΥΡΟ ΣΤΟ ΣΥΜΠΑΝ-ΜΑΙΟΣ 08 με τον Νίκο Ματσόπουλο 28/04/2008.
4. ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΒΕΡΓΙΝΑΣ με τον Βαγγέλη Παπαδόπουλο 05/05/2008.
5. ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ ΑΡΜΕΝΙΩΝ με τον Καστάρ Καραμπετιάν 19/05/2008.
6. ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΟ - ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΜΙΑΣ ΟΥΤΟΠΙΑΣ με τον Ιωάννη Κολοβό 26/05/2008.
7. ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΔΡΑΓΟΥΜΗ με τον Δημοσθένη Κουκούνα 02/06/2008.
8. ΠΑΡΑΘΥΡΟ ΣΤΟ ΣΥΜΠΑΝ-ΙΟΥΝΙΟΣ 08 με τον Νίκο Ματσόπουλο 09/06/2008.
9. ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ ΠΟΝΤΙΩΝ με την Σοφία Παπαδοπούλου 16/06/2008.
10. ΠΝΥΚΑ: ΕΛΛΗΝΟΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ με τον Βαγγέλη Παπαδόπουλο 23/06/2008.
11. PATRIA: ΥΠΕΡ ΠΙΣΤΕΩΣ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΔΟΣ με τον Δημήτρη Παπαγεωργίου 30/06/2008.
12. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΚΑΙ ΜΕΛΛΟΝ με τον Κωνσταντίνο Πολίτη 07/07/2008.
13. ΠΑΡΑΘΥΡΟ ΣΤΟ ΣΥΜΠΑΝ - ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 08 με τον Νίκο Ματσόπουλο
21/07/2008.
14. ΚΡΑΥΓΗ ΤΗΣ ΜΑΝΗΣ με το Γιωργο Δημακογιαννη 06/10/08.
15. ΤΟ ΑΓΝΩΣΤΟ ΣΥΜΠΑΝ με τον Νίκο Ματσόπουλο 13/10/2008.
16. ΘΕΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ με τον Χρίστο Γούδη 20/10/08.
Το Ινστιτούτο Εθνικών και Κοινωνικών Μελετών "Ίων Δραγούμης" (Οδός
Φιλελλήνων 7, τρίτος όροφος) ανοίγει τα φτερά του για την προάσπιση
των εθνικών μας δικαίων και την προβολή των επίκαιρων κοινωνικών
προβλημάτων που αναζητούν φιλολαϊκές λύσεις. Με την ευκαιρία της
έναρξης της λειτουργίας του, δημοσιεύουμε άρθρο του προέδρου του Δ.Σ.
του Ινστιτούτου, Καθηγητή Χρίστου Γούδη, σχετικό με την προσωπικότητα
και τα πιστεύω του Ίωνα Δραγούμη.
ΙΩΝ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ (πάντα επίκαιρος)
"Αυτά που είδαν, ήλθαν και τα είπαν σ' εκείνους που τους έστειλαν.
Μαζί τους όμως ήλθαν και των απίστων οι αντιλογίες και των
στενόκαρδων. Κανένα εμπόδιο, καμιά δυσκολία δεν άφησαν που να μην
έστησαν κατάντικρυ στη θέληση του Παύλου εκείνοι που κατάλαβαν τάχα
και πείσθηκαν πως ήταν ανάγκη και μπορούσε να γίνει κάτι.
Βγήκαν και οι εφημερίδες γεμάτες λέξεις: "Δημοκόποι, Μακεδονοκόποι,
εκμεταλλευταί της φιλοπατρίας, τσαρλατάνοι". Επειδή αργούσαν ν'
αποφασίσουν, αποφάσισε ο Παύλος. Και ο Παύλος αποφάσισε να δώσει ότι
είχε. Και είχε τον εαυτό του...
... Στη Μακεδονία δεν πέθανε, παρά ζει και βασιλεύει. Ένα κοριτσάκι
στη Βέροια, που το ρώτησαν ποιος είναι ο βασιλιάς των Ελλήνων,
αποκρίθηκε χωρίς δισταγμό: Ο Παύλος Μελάς".
Ίων Δραγούμης, "Μαρτύρων και Ηρώων αίμα"
Στις αρχές της δεκαετίας του '90, κάτω από την εθνική φόρτιση του
Μακεδονικού (1992), ανέτρεξα στα κείμενα του Ίωνος Δραγούμη και
σκιαγράφησα εν συντομία την προσωπικότητά του χρησιμοποιώντας τα ίδια
του τα λόγια. Λόγια που αναφέρονταν σ' αυτά που σκέφτονταν ο
ρομαντικός υπέρμαχος της Μεγάλης Ιδέας και που τα έκανε πράξη ο άλλος
ήρωας του Μακεδονικού αγώνα, ο Παύλος Μελάς. Τα λόγια του παραμένουν
επίκαιρα, γιατί επίκαιρος θα παραμένει πάντοτε ο πατριωτισμός των
Ελλήνων:
"Σε κάθε έθνος μετρημένοι βρίσκονται οι άνθρωποι που είναι τα νεύρα
του έθνους και η συνείδησή του, και ήθελε για το έθνος του να είναι
ένας απ' αυτούς. Όλη τη ζωή του πάλευαν μέσα του ο κόσμος ο μέτριος
και οι πόθοι οι δικοί του και ο πόλεμος αυτός του έφερνε βαριά
στεναχώρια. Ποτέ δεν μπόρεσε να του φανεί αρκετή η γύρω μετριότητα και
είτε ξέροντάς το είτε μη, γύρευε πάντα κάτι περισσότερο ή κάτι άλλο.
Συλλογιζόταν και για να συλλογισθεί καλύτερα, έγραφε. Συλλογιζόταν τα
ερχόμενα την ώρα που θα 'βγαινε έξω από τους ανθρώπους. Γιατί νόμιζε
πως ένα πράγμα δείχνει την αξία του ανθρώπου, το να μπορεί να βγαίνει
όποταν θέλει από μέσα από τους ανθρώπους, το να μη χάνεται μένοντας
μεταξύ τους.
Τίποτε δεν είναι αδύνατο. Τα δυνατά από τα αδύνατα τα ξεχωρίζει μία
ψιλή ψιλή γραμμή. Μα είμαστε τόσο κολλημένοι κάτω στα εύκολα, τόσο
μουδιασμένοι που δεν μπορούμε να πηδήσουμε από πάνω από την ψιλή
γραμμή. Λίγο χρειάζεται περισσότερη δύναμη για να πηδήσουμε. Εκείνο το
λίγο μας λείπει των περισσότερων. Από την ιδέα ως την πράξη δεν είναι
παρά λίγη δύναμη, ένα μούδιασμα τα ξεχωρίζει.
Ο καθένας πρέπει να ξέρει ότι σ' αυτόν έλαχε να σώσει το έθνος του,
έτσι θα προσπαθήσουν πολλοί και θα το σώσει όποιος μπορέσει. Και
αλήθεια να ήταν πως ούτε έναν Έλληνα δεν βρίσκεις στη Μακεδονία,
πρέπει να είναι ελληνική η Μακεδονία. Άλλα κράτη αρπάζουν πολιτείες
και χώρες και μεις, και κείνα που είναι δικά μας και εκείνα δεν τα
κρατούμε. Σκιαζόμαστε μήπως μας πουν οι Ευρωπαίοι πως δεν είναι δικά
μας.
Οι Τούρκοι; Αν είναι έθνος που φοβούνται και πολεμούν παραπάνω απ' όλα
τα άλλα, είμαστε μεις, γιατί τους έμεινε χαραγμένος στην ψυχή από
εκατοντάδες χρόνια ο φόβος πως, επειδή από μας πήραν την Πόλη, εμείς
και θα την πάρουμε πίσω, είμαστε οι νόμιμοί τους κληρονόμοι. Και η
ελληνική κυβέρνηση τι αντιπροσωπεύει; Βέβαια όχι το έθνος. Αν το
αντιπροσώπευε, έπρεπε να είχαμε προ πολλού απελπισθεί. Πολιτική ηθική
δεν υπάρχει, ούτε συμβιβάζεται.
Σ' όποιαν άκρη γης ελληνικής κι αν βρέθηκε πάντα πάσχιζε να δυναμώνει,
να ξυπνά, να ζωντανεύει τους Έλληνες που ήταν εκεί, και το αν είχε ή
δεν είχε στόλο και στρατό το κράτος για να υποστηρίξει το ξύπνημα,
καθόλου δεν το στοχάζονταν. Πρέπει να είναι μεγάλο το γένος των
Ελλήνων αφού το κατατρέχουν όλοι. Όταν ένας του γένους δεν φοβάται,
πώς μπορεί να φοβάται το γένος; Όταν ένας του γένους δε θέλει να χαθεί
το γένος, πώς μπορεί το γένος να χαθεί; Οι δικοί μας οι αντάρτες
είμαστε εμείς, συ και εγώ, και ο άλλος, φθάνει να το θέλουμε. Η
επιτυχία θα έλθει άμα δεν την συλλογίζεστε. Θα έλθει άμα συλλογίζεσθε
πάντα το σκοπό: Μας φτάνουν πια οι μάρτυρες. Χρειάζονται ήρωες.
Γενείτε ήρωες.
Μεσ' στην πατρίδα δεν ήταν ποτέ ένα απλός ταξιδευτής. μεσ' στην
πατρίδα ταξίδευε πάντα δουλευτής, πάντα βαστώντας τη δύναμη του
Ελληνισμού μέσα σε πέλαγο από Τούρκους και Σλαυανάκατους. Νίκησε τέλος
η ψυχή του, μα του πήρε, προτού γεράσει, τη ζωή. Με το θάνατό του
νίκησε τη μετριότητα. Από μια στιγμή στην άλλη ήρωα τον έκαμε ο
θάνατος. Γεννά τάχα ήρωες ο θάνατος; Δεν ήταν ήρωας αφ' ότου
γεννήθηκε;"
Ίων Δραγούμης, μεσ' απ' τα ίδια του τα λόγια, μεσ' απ' το ίδιο του το
αίμα, "Μαρτύρων και ηρώων αίμα..."
Φιλελλήνων 7, 3ος όροφος
10557 Αθήνα
Τηλέφωνο: 210 - 33 157 33
Τηλεομοιότυπο: 210 - 33 157 14
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου